جواد خدادوست - دانش آموخته کارشناسی ارشد باستان شناسی دانشگاه مازندران
سیدرسول موسوی حاجی - عضو هیئت علمی دانشگاه مازندران
شهین پور علی یاری - دانش آموخته کارشناسی ارشد باستان شناسی دانشگاه مازندران

مالین از جمله محوطه های شاخص خراسان رضوی از نظر وسعت و کثرت داده های مادی است. با توجه به این مسأله، بررسی روشمند باستانشناختی این محوطه (با استفاده از گردآوری نمونه های شاخص)، به منظور اطلاع از گاهنگاری، اوج استقرار و آبادانی، شناخت عوامل دخیل در شکوفایی و فروپاشی در این محوطه انجام گردید و با تطبیق مطالعات اسنادی و میدانی (رهیافت تاریخی)، مشخص شد که اگر چه منابع مکتوبی که درباره این محوطه سخن به میان آورده اند، از قرن سوم هجری عقب تر نمی روند؛ لیکن شواهد و مدارک به دست آمده از بررسی باستان شناختی نشان می دهد که شکل گیری مالین به دوران اشکانی مربوط بوده و اوج توسعه آن، مربوط به سده های میانی دوران اسلامی است. این مهم که بر اثر استعداد بالای اقلیمی در زمینه کشاورزی و قرارگیری بر سر شاهراه های مهم ارتباطی به وجود آمده بود، در دوره صفویه و در پی تشدید حملات ازبکان و افاغنه رو به افول نهاد تا اینکه حیات این شهر مهم دوران اسلامی به پایان رسید و جای خود را به «شهر نو» در نزدیکی محوطه ی مالین داد.

مالین، باخرز، خراسان، بررسی روشمند باستانشناختی، رهیافت تاریخی