نجمه نوری - دانشجوی کارشناسی ارشد رشته باستان شناسی (اسلامی)، دانشگاه هنر اصفهان

دوره ایلخانی به دلیل حمله ویرانگر مغول ها به ایران حائز اهمیت است . ضرب سکه و انتشار مسکوکات در این دوره به وفور و کیفیت معروف است و سکههای قابل توجهی از این دوره باقی مانده که مورد دقت نظر قرار نگرفته است. نگارنده در این پژوهش با هدف بررسی و شناسایی قاب بندی سکه های نقره ابوسعید ایلخانی به پرسش های تحقیق پاسخ می دهد که: آیا طرح قاب بندی سکه های نقره ی ابوسعید ایلخانی مربوط به سال و محل ضرب مشخصی است؟ آیا طرح سکه های مطالعاتی در هنرهای تزیینی اجرا شده است؟ آیا طرح این سکه ها تداوم یافته هنرهای دوره پیشین بوده است؟ این مطالعه به این نتیجه منتهی شد که با توجه به پراکندگی طرح قاب بندی سکه های نقره ابوسعید در سراسر قلمرو ایلخانان، یک طرح مشخص مربوط به یک منطقه جغرافیایی خاص نیست. همچنین نمی توان سال ضرب مشخصی را برای طرح قاببندی این سکه ها تعیین کرد. طرح های مورد استفاده به عنوان قاببندی سکه ها در هنرهای وابسته به معماری، فلزکاری، سفالگری، منسوجات و... نیز قابل تطبیق و برخی از این طرح ها از جمله طرح ستاره پنج پر، شش پر، هفت پر، ماندالا، نقوش مروارید مانند و.. در هنرهای سده های پیشین در ایران مشاهده شده است. این پژوهش به روش توصیفی تطبیقی و گردآوری اطلاعات آن به شیوه اسنادی انجام شده است.

قاب بندی، سکه های نقره، ابوسعید، ایلخانی