بررسی و نشانه شناسی نقوش فیگوراتیو دو سفالینه نیشابور قرون چهارم و پنجمهجری قمری

  • سال انتشار: 1395
  • محل انتشار: نهمین کنگره پیشگامان پیشرفت
  • کد COI اختصاصی: KPIP09_161
  • زبان مقاله: فارسی
  • تعداد مشاهده: 1424
دانلود فایل این مقاله

نویسندگان

ایمان زکریایی

دانشجوی مقطع کارشناسی ارشد رشته صنایع دستی گرایش طرح و تولید دانشگاه هنر اصفهان

رویا صبوری

چکیده

حدود دو سده پس از ظهور اسلام، تولید سفال در سرتاسر سرزمین های اسلامی به تدریج دستخوش تغییراتی شگرف شد. در سرزمینهای شرقی اسلام این تحولات همزمان با آغاز نهضت ها و جنبش های ایرانی و تأسیس سلسله های مستقل مانند طاهریان و سامانیان صورت پذیرفت. مهمترین سهم هنرمندان سامانی در ساخت سفال های اسلامی ابداع و تکامل سفالهای منقوش گلابهای نیشابور است. این سفالینه ها با الگوهای تزیینی متنوعی همچون نقوش تجریدی، هندسی، گیاهی، پیکره ای و خوشنویسی، درعین تأثیرپذیری ازهنرساسانی، ارائه دهندهنمونه های هنری نوآورانه، ممتاز و منحصر به فردی در تاریخ سفالگری دوران اسلامی اند.نقوش سفال و سرامیک دوران اسلامی تداعی اشکال آشنایی است که ریشه در اساطیر و ادبیات ایران دارد و به کارگیری دوباره آنها و بعد از دوران باستان زنده کردن خاطره های ظاهرا فراموش شده ای است که در ناخودآگاه جمعی این ملت جای دارد. در واقع فرهنگ و هنر ایرانی در دوره ی اسلامی که به تکامل و شکوفایی میرسد ادامه همان اندیشه ها و باورهای ایرانیان در گذشته است.در این مقاله با نگاهی کوتاه به اوضاع فرهنگی و هنری سده های نخست تا پنجم اسلامی به بررسی دو سفالینه ی فیگوراتیو نیشابور سده 4 و 5 هجری پرداخته شده است و تحلیلی بر روند و بازتاب هویت ایرانی در شکلگیری نقوش این دو اثر از نظر شکل و محتوی دارد.

کلیدواژه ها

سفال، نیشابور، سامانیان، نقوش انسانی، ایزد بانو، آناهیتا

مقالات مرتبط جدید

اطلاعات بیشتر در مورد COI

COI مخفف عبارت CIVILICA Object Identifier به معنی شناسه سیویلیکا برای اسناد است. COI کدی است که مطابق محل انتشار، به مقالات کنفرانسها و ژورنالهای داخل کشور به هنگام نمایه سازی بر روی پایگاه استنادی سیویلیکا اختصاص می یابد.

کد COI به مفهوم کد ملی اسناد نمایه شده در سیویلیکا است و کدی یکتا و ثابت است و به همین دلیل همواره قابلیت استناد و پیگیری دارد.