جابر پارسایی - عضو هیات علمی گروه جغرافیا و برنامه ریزی شهری دانشگاه آزاد اسلامی-واحد نور

رویکردها به برنامه ریزی فضایی همگام با پیچیده تر شدن جوامع دگرگون میشوند. این گونه دگرگونیها، در تنوع پذیری روز افزون الگوهای فعالیت و تحرک افراد، خانوارها، گروهها، نهادها و سازمانها بازتاب مییابد. بدین ترتیب، در حالی که بعضی مفاهیم، همچون مسافت و حرکت در جوامع شبکه ای توسعه یافته اهمیت خود را به طور نسبی از دست میدهند، مفاهیم تازه ای، همچون زمان و زمان- فضا اهمیت مییابند. واقعیت این است که در اقتصادهای کمتر توسعه یافته مسائل مرتبط با برنامه ریزی فضایی از سرشتی متفاوت برخوردار هستند. پاسخگویی مناسب به این مسایل، مستلزم گسترش قابلیت برنامه ریزی راهبردی سازگار و تحول در شیوه برنامه گذاری است. پویش ساختاری - کارکردی، به عنوان رویکردی راهبردی به ساماندهی فضا در سطوح و مقیاسهای مختلف، در قالب جغرافیای اجتماعی نوین، می کوشد، ضمن تبیین جنبه های پیچیده ساماندهی فضایی در جوامع کمتر توسعه یافته، برای مسایل ریشه دار در روابط ساختاری – کارکردی آنها چاره جویی نماید. هدف از این مقاله گردآوری مصالح لازم برای برپایی چنین رویکرد راهبردی بدیلی در برنامه ریزی فضایی است.در این مقاله با جمع آوری اطلاعات و تحلیل روابط فضائی بین شهر رویان به عنوان مکان مرکزی و دیگر سکونتگاه های پیرامون آن،به تعیین حدود حوزه نفوذ این شهر پرداخته میشود و با بررسی این روابط الگوی فضائی-مکانی منطقه طراحی می گردد.نتایج به دست آمده نشان می دهد که منطقه نفوذ این شهر با سازمان تقسیمات کشوری همپوشانی نداشته و این امر مانعی سترگ برای برنامه ریزی فضائی شهر و منطقه فراهم نموده است.

برنامه ریزی فضایی، پویش ساختاری – کارکردی،حوزه نفوذ ، شهر رویان