تخمین هیدروگراف سیلاب حوزه آبخیز با استفاده از مدل HEC-HMS و سامانه اطلاعات جغرافیایی ( مطالعه موردی: حوزه بالیقلوچای اردبیل )

سیل اتفاقی ناگهانی و مخرب است که هر ساله در نقاط مختلف جهان باعث بروز خسارات جانی و مالی فراوان می شود. بنابراین محور این پژوهش استفاده از روش SCS و چکونگی شکل گیری هیدروگراف سیلاب می باشد. بدین جهت برای تخمین سیلاب حوزه آبخیز بالیقلوچای از مدل شبیه ساز بارش- رواناب HEC-HMS استفاده شد. نتایج نشان می دهد که استفاده از مدل با تکیه بر برآوردهای تجربی و بدون واسنجی مدل غیرقابل اعتماد است. در مرحله واسنجی و اعتبار سنجی مدل اختلاف دبی اوج و حجم رواناب هیدروگراف مشاهده شده و شبیه سازی شده به ترتیب کمتر از 20 و 10 درصد می باشد. در مرحله اعتبار سنجی کارایی مدل با استفاده از شاخص های ناش- ساتکلیف و اربی مدل بررسی شد و مقدار این ضرایب برای دبی اوج به ترتیب برابر با 98 درصد و 0/09 و برای حجم رواناب برابر با 97 درصد و 0/06 می باشد. در نهایت نتایج اعتبار سنجی و مدل واسنجی شده دلالت بر کارایی و عملکرد بالای مدل HEC-HMS در برآورد رواناب و دبی اوج سیلاب دارد.

کلیدواژه ها:

بالیقلوچای اردبیل ، واسنجی و اعتبار سنجی ، هیدروگراف سیلاب ، HEC- HMS