عرفان بهرامی - دانشجوی کارشناسی ارشد مهندسی آب دانشگاه زابل
مرتضی محمدی صدیق - دانشجوی کارشناسی ارشد مهندسی آب دانشگاه زابل
سید محمود طباطبایی - عضو هیئت علمی گروه مهندسی آب دانشگاه زابل

در هیدرولوژی نمیتوان زمان دقیق وقوع یک پدیده مانند سیلاب را تعیین نمود ولی می توان نحوه وقوع حوادث قبلی را بررسی کرده و احتمال وقوع متوسط آنها را بدست آورد و در نهایت برنامه های مدیریت محیطی نظیر طراحی سازه های کنترل سیلاب و یا نحوه استفاده از اراضی حاشیه رودخانه را براساس آنها طراحی نمود . بدین منظور انتخاب مناسب ترین توزیع فراوانی جهت برآورد مقادیر دبی حداکثر با احتمالات وقوع مشخص و بررسی روند تغییرات توزیع مناسب با تغییرات طول دوره آماری در استان کرمانشاه، از میان ایستگاه های هیدرومتری، باران سنجی و سینوپتیکی هواشناسی تحت پوشش استان، ایستگاه هایی که دارای آمار طولانی و کامل تری نسبت به سایر ایستگاه ها بودند انتخاب و آمار دبی روزانه از ایستگاه های هیدرومتری استخراج شدند. پس از بررسی و تکمیل داده ها، آمار هر ایستگاه به طول دوره های 10، 20، 30 ساله تقسیم شدند که در مجموع سری زمانی برای آمار دبی حداکثر برای سالانه آماده بررسی و تحقیق شد. روش بررسی بدین صورت بود که برای هر سری زمانی بعد از محاسبه احتمال تجربی داده ها به روش ویبول، احتمالنظری آنها نیز با استفاده از 7 نوع توزیع مهم فراوانی شامل توزیع های نرمال، لوگ نرمال دوپارامتری، لوگ نرمال سه پارامتری، گاما دو پارامتری، پیرسون نوع سه، لوگ پیرسون نوع سه و توزیع گمبل محاسبه شد. سپس داده ها را در سری زمانی مذکور با استفاده از نرم افزار HYFA مورد بازش قرار گرفته است از آزمون برازش توزیع مناسب برای هر سری آماری انتخاب شد و از روی مناسب ترین توزیع فراوانی مقادیر دبی حداکثر برای دوره بازگشت های 2، 10، 20، 30، 50، 100 و 200 ساله انتخاب شد. براساس نتایج بررسی روشهای بیشینه درست نمایی و گشتاورمعمولی با توجه به رتبه های اول نشان داد که در روش بیشینه درست نمایی درسری آماری 10 و 12 ساله توزیع نرمال و در سری آماری 30 ساله توزیع دو پارامتره گاما بیشترین فراوانی را دارد و در روش گشتاور معمولی در سری آماری 10 سال توزیع پیرسون نوع سه و در سریآماری 20 و 30 ساله توزیع لوگ پیرسون نوع سه بیشترین فراوانی را دارند.

توزیع فراوانی، دبی حداکثر، گشتاور معمولی، بیشینه درست نمایی، کرمانشاه