مریم دانیالی - دانشجوی کارشناسی ارشد روانشناسی بالینی دانشگاه علامه طباطبایی(ره)
اعظم فرح بیجاری - استادیار گروه روانشناسی دانشگاه الزهرا(س)

معنویت و مذهب بر نحوه ی تفکر افراد و رفتار آنها اثر دارند، با توجه به اینکه روانشناسی نیز علم مطالعه ی رفتار و فرایندهای ذهنی - است، می توان از این دو سازه در تحقیقات روانشناسی بهره برد. هدف این پژوهش بررسی تفاوت تعریف مذهب و معنویت و رابطه ی میزان معنویت و مذهب بر رفتار جامعه پسند و خوش بینی بود. نمونه ی این پژوهش 158 نفر از دانشجویان دانشگاه امام صادق(ع) و دانشجویان بسیجی و غیر بسیجی دانشگاه تهران در سال تحصیلی 93-94 بودند که با روش نمونه گیری در دسترس انتخاب شدند. در پژوهش حاضر از پرسشنامه های تعریف معنویت و مذهب ، رفتار مذهبی و معنوی ،رفتار های جامعه پسند برای بزرگسالان ، پرسشنامه ی تجدیدنظر شدهی جهت گیری زندگی استفاده شد. داده ها با استفاده از آزمون های آماری همبستگی پیرسون ، خی دو و آزمون T تحلیل شد. نتایج نشان دادند که مذهب و معنویت دو سازه ی مجزا هستند. بین معنویت و مذهب با رفتار جامعه پسند و خوشبینی همبستگی مثبت معناداری وجود داشت. دانشجویان دانشگاه امام صادق(ع) و بسیجی خود را از لحاظ معنوی و مذهبی متفاوت از دانشجویان غیربسیجی درک می کردند . بین دانشجویان دختر و پسر در معنویت و مذهبی بودن ، رفتار جامعه پسند و خوشبینی تفاوتی یافت نشد

خوشبینی، رفتار جامعه پسند، مذهب، معنویت