فرهاد باقی اصل - شرکت ملی مناطق نفت خیز جنوب شرکت بهره بردرای نفت وگاز کارون
جاسم دیناروند - شرکت ملی مناطق نفت خیز جنوب شرکت بهره بردرای نفت وگاز کارون
علی عساکره - دانشگاه آزاد اسلامی واحد علوم و تحقیقات خوزستان گروه مهندسی محیط زیست

نفت خام معمولا در مخازن به همراه آب و گاز یافت می شود نفت و گاز قسمت بالای مخزن را اشغال می کنند و قسمت پایین معمولااز کمیتهای قابل ملاحظه ای آب تشکیل شدهاست وقتی به مرور زمان در اثر تولید مخزن خالی می شود سطح مشترک آب و نفت در مخزن افزایش یافته و در بعضی از مراحل باعث افزایش تولید آب همراه نفت می گردد که عموما با افزایش طول عمر چاه تولیدی، تولید آب همراه نفت نیز بیشتر می شود حضور املاح کلرید سدیم کلسیم و منیزیم در آب به همراه نفت می تواند باعث ایجاد مشکلات فراوانی در فرآیندهای پالایش نفت گردد چرا که معمولا در دماهای بالا آب هیدرولیز شده و باعث تشکیل اسید کلریدریک و تبع آن تشدید خوردگی و در خطوط انتقال و تجهیزات فرآیندی پالایش نفت می گردد بدین ترتیب اهمیت و ضرورت حذف آب نمک از نفت خام و بالا بردن عملکرد واحدهای نمک زدایی از طریق حذف نمک مشخص می گردد در واحدهای نمک زدایی الودگیها و املاح معدنی محلول در اب بوسیله شست و شوی نفت خاخم با آب شیرین جدا و حذف می گردد در این فرایند معمولا بین 1 تا 5 درصد از آب شیرین به عنوان فاز استخراج کننده به نفت خام اضافه می شود و در نهایت کمیتهای بالایی از آب به عنوان آب مازاد که مجموعی از آب شست و شو و آب آزاد همراه نفت خام می باشد از پایین مخازن ته نشینی ثقلی و نمک گیرهای برقی دفع می گردد آب مازاد واحدهای نمک زدایی برای پیشگیری از آلودگی محیط زیست بعد از تصفیه جزیی به چاه های دفعی تزریق می گردد. در فرایند نمک زدایی کمیتهای بالایی از آب شیرین برای حذف نمک از نفت خام استفاده شده و در نهایت بهعنوان آب مازاد دورریز می گردد این در حالیست که یکی از مشکلات موجود در منطقه محدودیت دسترسی به منابع اب می باشد و بنابراین این مشکل می تواند با تصفیه و برگشت دادن قسمتی از آب مازاد و استفاده مجدد از آن بعنوان آب شیرین سمز معکوس جهت حذف املاح از آب و استفاده مجدد از آن به عنوان آب شیرین جبرانی واحدها ینمک زدایی و یا آب تزریق به سازند برای نگهداری فشار مخزن مورد ارزیابی قرار گرفته است نتایج تحقیق نشان می دهد که تصفیه آب مازاد با روش اسمز معکموس و برگشت دادن و استافده مجدد از آن بعنوان آب شیرین جبرانی می تواند باعث صرفه جویی و کاهش هزینه ها از لحاظ کاهش میزان مصرف آب شیرین واحدهای نمک زدایی اهواز به میزان 35-20 درصد گردد ضمن اینکه با توجه به کیفیت مناسب به جهت میزان پایین املاح اگر بعنوان آب تزریق جهت تثبیت فشا رو رانش نفت مخزن استفاده شود بدلیل پایین بودن پتانسیل رسوب گذاری می تواند از گرفتگی منافذ محیط متخلخل و اسیب به سازند در فرآیندهای تزریق آب جلوگیری نماید.

غشاء، اسمزمعکوس، آب مازاد، نمک زدایی، نفت خام