عسکری سلیمانی امیری - استادیار موسسه آموزشی و پژوهشی امام خمینی (ره)

برخی حکیمان مسلمان، همچون ابن سینا معاد جسمانی را به لحاظ فلسفی اثبات ناپذیر انگاشته و از همین رو تنها به قول صادق مصدق تمسک کرده اند، اما ملاصدرا - حکیم بلند آوازه و نواندیش فلسفه ی اسلامی - براساس اصول و مبانی خاصی چون، اصالت وجود، تشکیک وجود، حرکت جوهری و ... در اثبات و تبیین فلسفی، آموزه ی معاد جسمانی که در متون دینی بر آن تأکید شده است، راهی نو پیموده است. در این مقاله، ضمن اشاره ای گذرا به دیدگاه های مختلف در باب حقیقت انسان و چگونگی رابطه ی نفس و بدن، و همچنین دیدگاه های مطرح شده در باب معاد - چه در کلام حکما و چه در متون دینی - به تبیین اصول و مبانی دقیق و ژرف نگرانه ملاصدرا در اثبات معاد جسمانی پرداخته می شود.

نفس، بدن، اتحاد نفس و بدن، معاد روحانی، معاد جسمانی، تجرد ادراک