وحیدرضا اوحدی - عضو هیئت علمی مدعو دانشکده مهندسی عمران دانشگاه تهران- استاد دانشگاه بوعلی سینا
سیدتقی امیدنایینی - استادیار دانشکده ی مهندسی عمران، پردیس دانشکده های فنی دانشگاه تهران
هادی متین روحانی - دانشجوی کارشناسی ارشد مهندسی عمران، پردیس دانشکده های فنی دانشگاه تهران

در مراکز دفن مهندسی زباله، استفاده از خاکهای رسی، به منظور جلوگیری از نفوذ شیرابه به آب زیرزمینی متداول است. خاک رسی به کار رفته در این مراکز، در اثر تماس با آلاینده آلی و نیز تحمل سیکلهای یخبندان و ذوب، دچار تغییرات وسیعی در خواص مهندسی خود می شود که دامنه ی این تغییرات، تابعی از pH اولیه خاک است. هدف مقاله ی حاضر مطالعه ی دامنه ی تغییرات برخی خصوصیات فیزیکی اسمکتیت آلوده شده با مواد آلی در فرآیند یخبندان و ذوب با نگرش ویژه بر تأثیر pH اولیه خاک و ثابت دی الکتریک سیال آلی بر این فرآیند است. در این تحقیق، ابتدا سوسپانسیون هایی از نمونه خاک رسی تهیه و با استفاده از HClو NaOH یک مولار، pH اولیه متفاوتی برای آنها تثبیت شد. سپس نمونه ها با استیک اسید یا اتانول به تعادل رسیده و بخشی از آنها قبل و برخی دیگر بعد از اعمال هفت سیکل یخبندان و ذوب مورد آزمایش های حدود اتربرگ و رسوب قرار گرفتند. مقایسه ی نتایج حاکی از آن است که برای نمونه های حاوی pH های اولیه ی قلیایی، پارامترهای نشان دهنده تغییرات ساختار در بنتونیت تحت سیکل های یخبندان و ذوب، در حضور اتانول تا صفر درصد و در حضور استیک اسید تا 16 درصد کاهش می یابد. به علاوه، در مقادیر pH های اولیه ی قلیائی، حد روانی بنتونیت آلوده شده با استیک اسید حدود 14 درصد تغییر می کند. همچنین نتایج تحقیق حاضر نشان می دهدکه تغییرات رفتار نمونه رسی حاوی اسید استیک تابعی از تشکیل درشت حفرات و در نمونه های رسی حاوی اتانول تابعی از تشکیل ریز حفرات است. این تفاوت ساختار به تفاوت ثابت دی الکتریک دو آلاینده آلی نسبت داده شده است

رس، آلاینده آلی، سیکل یخبندان و ذوب، pH اولیه