سعید پوراسداله - دانش آموخته کارشناسی ارشد زمین شناسی مهندسی، گروه زمین شناسی، دانشگاه آزاد اسلامی واحد علوم و تحقیقات، تهران, ایران
ضیاءالدین شعاعی - دانشیار پژوهشکده حفاظت خاک و آبخیزداری، تهران
محسن شریعت جعفری - استادیار پژوهشکده حفاظت خاک و آبخیزداری، تهران

تاثیر زمین لغزش ها به خصوص زمین لغزش های ناشی از زلزله، بر دبی رسوبی حوضه ها در مقیاس زمانی ده ساله بسیار کم درک شده است. ما در این مقاله برای تشریح میزان و طول مدت تاثیر زمین لغزش های ناشی از زلزله 7,7 ریشتری 31 خرداد 1369 ، تغییرات دبی رسوبی حوضه توتکابن در شمال ایران را با پراکنش زمانی و مکانی زمین لغزش های این حوضه در دوره سال های آبی 1369-1393 مورد بررسی و مقایسه قرار دادیم. نقشه زمین لغزش های حوضه توتکابن به همراه جزئیات پراکندگی مکانی, زمانی و نوع زمین لغزش ها با استفاده از تکنیک های سنجش از دور و بررسی های صحرایی تهیه شد. تغییرات دبی رسوبی سالانه حوضه توتکابن نیز با استفاده از داده های هیدرومتری نمونه برداری شده از حوضه محاسبه گردید. با آنالیز تغییرات دبی رسوبی در مقایسه با زمان وقوع رخدادهای زمین لغزشی مشخص شد که متوسط دبی رسوبی سالانه دهه دوم و سوم پس از وقوع زمین لغزش های ناشی از زلزله در مقایسه با دهه اول، به ترتیب 2/79 و 1/54 برابر افزایش پیدا کرده است در حالیکه متوسط بارندگی تجمعی سالانه به ترتیب 1/2% و 17/67% کاهش داشته است. بررسی ما در مقیاس دهه ای نشان داد که تاثیر زمین لغزش های ناشی از زلزله بر دبی رسوبی حوضه تاثیری بلند مدت است. مهمترین عاملافزایش یا کاهش تاثیر زمین لغزش ها بر دبی رسوبی حوضه، میزان بارندگی تجمعی سالانه شناخته شد زیرا تغییرات دبی رسوبی سالانه حوضه بیشترین پیوستگی را با تغییرات بارندگی تجمعی سالانه نشان می دهد. مطالعه ما نشان می دهد حجم زیادی از مواد و رسوبات حاصل از زمین لغزش های ناشی از زلزله منجیل در حوضه توتکابن هنوز به شبکه جریان نرسیده اند و این انباشته های رسوبات با افزایش بودجه رسوبی حوضه، می توانند در دهه های آتی همچنان دبی رسوبی حوضه را بالاتر از زمان پیش از وقوع یا شروع تاثیر زمین لغزش ها حفظ کنند.

زمین لغزش های ناشی از زلزله، دبی رسوبی، زلزله منجیل، سنجش از دور، بارندگی، شبکه جریان