فرزانه ابطحی - دانشجوی کارشناسی ارشد، دانشگاه آزاد اسلامی، واحد نطنز

پدیده کودکان کار یکی از معضلات گریبانگیر شهرهای بزرگ جهان معاصر است. گسترس این پدیده و علل ریشه ای آن به حدی است که جوامع توسعه یافته و در حال توسعه را در حل این معضل سردرگم کرده است. یافته های این تحقیق نشان می دهد که عواملی چون نارسایی نهادهای خانواده و مدرسه، فقر قتصادی و فرهنگی خانواده های کودکان کار و ناتوانی آن ها در هماهنگی با شیوه های زندگی کلان شهرها، فقدان نظارت کافی از سوی سازمان های مسئول و الگوهای نادرست رفتار شهروندان با کودکان کار، دست به دست هم داده اند تا پدیده کودکان کار کماکان به عنوان مشکلی بزرگ در بسیاری از کلان شهرها خودنمایی کند. با توجه به اینکه درصد زیادی از این کودکان در سن مدرسه قرار دارند، آمارها نشان دهنده این است که سیستم آموزشی کشورمان نتوانسته زمینه تحصیل رایگان و اشتغال همزمان این کودکان را در مراکز آموزشی فراهم کند. به همین دلیل مسولان نهادهای مربوطه باید در جهت ایجاد بستری مناسب برای رفاه اجتماعی این کودکان و حل معضل آموزش و پرورش آن ها تلاش مضاغفی نمایند. در پژوهش پیشرو پیشینه روند و علل شکلگیری پدیده کودکان کار بررسی میشود. تحقیقات نشان میدهد که بد سرپرستی یا بی سرپرستی کودکان، فقر اقتصادی و فرهنگی خانواده آن ها، از کار افتادگی یا فقدان یکی از والدین، بی سوادی یا کم سوادی والدین، محیط خانوادگی نامطلوب و نا ایمن در کار کردن اجباری کودکان و محروم ماندن آن ها از تحصیل نقش دارند. سپس به ارزیابیمعضلات این کودکان و نقش اقدامات حمایتی داخل ایران در بهبود شرایط و وضعیت زندگی آن ها می پردازد. در انتها راهکارهای مفید و جامع در طراحی مراکز آموزش و پرورش کودکان کار در راستای حمایت تحصیلی و ایجاد شغل غیر کاذب در این مراکز، پیشنهاد می گردد.

آموزش و پرورش، کودکان کار ، معضلات اجتماعی