حسین نادی - دانشجوی کارشناسی ارشد جنگلداری، دانشکده منابع طبیعی و کویرشناسی دانشگاه یزد
بهمن کیانی - استادیار دانشکده منابع طبیعی و کویرشناسی، دانشگاه یزد
آفاق تابنده ساروی - استادیار دانشکده منابع طبیعی و کویرشناسی، دانشگاه یزد

عمده ترین مزیت بررسی های تنوع مورفولوژیکی، افزایش شناخت نسبت به گونه های مورد بررسی است که می تواند منجر به حفظ و یا گسترش آنها شود. کیکم (Acer monspessulanum cinerasens) گزینه ای مناسب برای برنامه های جنگل کاری و احیای نواحی گنگلی مخروبه به شمار می رود و امروزه جزو گونه های درحال انقراض و در گروه ذخایر طبیعی مدیریت یافته قرار گرفته است. در راستای اجرای این پژوهش، به منظور بررسی و مطالعه ی رابطه و همبستگی صفات پایه های درختی کیکم با صفات نونهال های حاصل از این پایه های مادری و همچنین بررسی صفات پایه های درختی و صفات نونهالی به صورت جداگانه با یکدیگر، بذر 20 درخت کیکم در جنگل چنارناز یزد، جمع آوری و در قالب طرح کاملاً تصادفی با سه تکرار کاشته شد. مشخصه های پایه هم از قبیل قطر برابر سینه، ارتفاع کل و قطر تاج پوشش نیز در محل، اندازه گیری شد. نتایج نشان داد که دو صفت قطر برابر سینه ی پایه ی مادری و همچنین قطر تاج پوشش پایه ی مادری بر بیشتر صفات نونهالی تأثیر قابل ملاحظه ای دارند. همچنین صفاتی که در بین صفات پایه ها با همدیگر و صفات نونهال ها با همدیگر، بین آنها همبستگی معنی داری وجود داشت، مشخص شدند. از این رو پیشنهاد می شود در راستای جمع آوری بذور، جهت تکثیر این گونه در نهالستان ها یا امر جنگل کاری ها حتماً صفات نام برده در انتخاب پایه ها برای بذرگیری، مورد دخالت و توجه قرار گیرد تا امر تکثیر و همینطور احیای عرصه های تخریب یافته با کمک این گونه، تا حد امکان به صورت مطمئن انجام شود و متعاقباً از خسران و هزینه های اضافی آتی و همچنین هدررفت زمان، جلوگیری به عمل آید. همچنین پیشنهاد می شود مطالعه ای مشابه با پژوهش حاضر، در مرحله ی نهالی این گونه در مطالعات آتی توسط پژوهشگران دیگر، نتیجه ی پژوهش حاضر را غنی تر و قوی تر خواهد کرد.

صفات پایه مادری، صفات نونهالی، کیکم، همبستگی