صمد سامانیان - دانشیار، دکتری پژوهش هنر، گروه صنایع دستی دانشگاه هنر
نگار کفیلی - دکتری پژوهش هنر دانشگاه هنر، پژوهشگر و مدرس دانشگاه

آموزش سنتی هنرهای بومی، در اصل انتقال دانش بومی است که در چارچوب هنجارها و ارزشهای پایدار بومی با احراز شرایطمحیطی و زیستی، در کنارخلاقیت های متنوع محلی شکل میگیرد. ممیزههای این نحوه از آموزش در بردارندهی اندیشه، فلسفه وباورهای بومی است که توسط هنرمندان خبره محلی نسل به نسل در گستره ی زمان منتقل شده است. نگاهی به پیشینه ی آموزشسنتی هنرهای بومی نشان میدهد این نحوه از آموزش بیشتر نقش انتقال و حفظ ارزش ها و سنن و میراث فرهنگی را داشته و ازنظام کارآمدی بهرهمند است. در این راستا، این مقاله ضمن بررسی بنیان ها و روش آموزش سنتی هنرهای بومی که حاوی ارزشهایکهن فرهنگ سنتی است؛ در نظر دارد خمیره های مرتبط فرهنگی را نیز واکاوی نماید. پرسش اصلی این مقاله مبتنی بر چیستی نظامو روند انتقال دانش بومی است که دلالتهای هویت بومی را برمبنای مؤلفه های آن در دستاورهای بومی باز شناسی می نماید.این تحقیق براساس ماهیت و روش، ترکیبی از روشهای توصیفی- تحلیلی می باشد و در جمع بندی یافته های تحقیق، با درنظر گرفتن چهارچوب نظری پژوهش از روش تحلیل محتوا استفاده شده است و نتایج ازطریق استدلال استقرایی (از جز به کل) مدونگشته است. شیوه های گردآوری اطلاعات این تحقیق شامل، مطالعات کتابخانه ای بوده، و با توجه به بومی بودن متغییرهای تحقیق، ازمستندات میدانی بهره مند شده است.مطالعه ی نظام و روش آموزش سنتی هنرهای بومی نشان می دهد روند این نحوه از آموزش، بیشتر سینه به سینه بوده وتوسط هنرمندان بومی صورت می پذیرد. از آنجا که بخش مهمی از فرایندهای فرهنگ پذیری به واسطه ی آموزش های مستقیم وشفاهی اتفاق می افتد، آموزش سنتی به صورت فعالیتی نهادینه، ضمن حفظ ساختارهای بومی فرهنگ به صورت خودانگیخته و درونی،زمینه های انتقال هویت فرهنگی را نیز در طی زمان فراهم می آورد.

هنر بومی، هویت بومی، بنیان آموزش سنتی، روش آموزش سنتی