شناخت جایگاه و آسیب شناسی هنر زه تابی با تکیه بر دانش بومی

زه جسم قابل انعطافی ا ست که قطرش نسبت به طولش چنان کوچک با شد که بتوان آن را مانند ریسمانی محسوب کرد. کار تابیدن زه بهوسیله صنعتگر زه تاب و به کمک رشته های تافته از روده گوسفند و حیوانات دیگر انجام می شود و در کمان تیراندازی، کمان حلاجی، دوختنمشک آب و کفش و گیوه، راکت تنیس، برخی از سازهای موسیقایی و غیره مورد استفاده قرار می گیرد. دانش بومی تهیه زه در طی زمان و دریک جامعه با توجه به فرهنگ خاص آن شکل گرفته و مبتنی بر تجربه، آزمون عملی و غیر رسمی بوده و به صورت شفاهی و سینه به سینه بهنسل های بعدی منتقل شده ا ست. با صنعتی شدن دنیای امروز و به دنبال آن فرامو شی دانش بومی تهیه آلات و ابزارهای محلی و هنری؛ ازجمله زه تابی ، همچنین کمبود منابع مکتوب در این زمینه ، پژوهشگر این مقاله بر آن شد تا به شناخت جایگاه و آسیب های وارده بر این هنربپردازد . نتیجه آن که در گذشتته زهتابی توست دو گروه و با روش های مختلفی انجام می شده است. گروه بزرگ مردم عادی جامعه که زهتابیده شده را در اکثر وسایل زندگی خود به کار می بردند و گروه موسیقیدانان و سازندگان آلات موسیقایی که زه را جهت تولید تار، پرده،تزیین و ... تهیه می کردند. امروزه نه تنها این هنر به کلی از انحصار این دو گروه خارج شده، که روز به روز بیم فراموشی آن می رود. بنابراین دراین مقاله پس از تعریف دانش بومی و بررسی پیشینه زهتابی، ساختمان روده و موارد ا ستعمال آن، دانش بومی تهیه زه در میان هر دو گروهبیان و در ادامه به آسیب شناسی این هنر پرداخته شده است. این پژوهش به صورت میدانی- کتابخانه ای و با استفاده از روش تحقیق مصاحبهباز انجام شده است.

کلیدواژه ها:

زهتابی ، زه ، دانش بومی ، آسیب شناسی