مهدیه سادات حسینی اربطانی - کارشناسی ارشد معماری، دانشگاه واحد بین المللی جلفا، ایران
حسن ابراهیمی اصل - دکتری معماری دانشکده هنر معماری و شهرسازی واحد نجف اباد دانشگاه آزاد اسلامی نجف آباد اصهفان ایران

از آنجایی که هنر پیوند ریشه ای با عناصر زیبایی دارد واژهaesthetics عموما زیبایی شناسی هنری ترجمه می شود. دسترسی اکثر افراد به حواس پنجگانه مثل شنیدن، بوییدن و ... باعث ایجاد احساسات مشابه میان افراد می شود این در حالی است که عامل و محرک این حس از جنبه ی درونی و ذهنی برخوردار است. به همین سبب اکثر هنرمندان توانسته اند اثری خلق کنند که اکثر قریب به اتفاق مردم مفهوم زیبایی را در آن یافته اند و احساس لذت می کنند. مطالعات بر اساس تحلیلی و توصیفی بوده، منظر شهری از مهم ترین مباحث و مسائلشهری است که مورد توجه معماران، طراحان و روانشناسان محیط و جامعه شناسان قرار گرفته است. امروزه در جهان توسعه یافته، شهرها به صورت شرکت های رقیب عمل می کنند که تلاش دارند سهم بیشتری از بازار سرمایه، استعدادهای برجسته و توجه جهانی را به خود اختصاص دهند. بدین ترتیب برای تدارک منظرهای شهری خوب و برجسته با یکدیگر رقابت می کنند. بنابراین منظر شهری جدا از نقش آن به عنوان لایه ای در شکل گیری فرم شهری، به عنوان ابزاری در خدمت دولت ها و حکومت ها قرار دارد تا توان جذب گردشگران وسرمایه های جهانی را افزایش دهد. بنابراین شهرهای برخوردار از محیط بصری مطلوب قادرند با افزایش تجربه زیباشناختی شهروندان، موجبات ارتقای تصویر ذهنی جامعه از خویش و تقویت غرور مدنی آنان را فراهم سازند. ولی متأسفانه شناخت ماهیت منظر شهری، با نوعی سطحی نگری در تعاریف علمی مواجه شده است. هدف، درک تفاو تهای ارزیابی زیبایی از نظر مردم و ارزیابی متخصصان و فهم چگونگی ارزیابی زیبایی مناظر شهری به وسیله مردم است. نتایج حاصل از این تحقیق مبین این مطلب است که زیبایی شناسی و ادراک در منظر به وسیله ی حواس گرفته شده و توسط قوه ی ذهنی تجزیه و تحلیل می گردد.

زیبایی شناسی، ادراک محیطی، منظر شهری