مجید سربازیان - استاد یار حقوق خصوصی دانشگاه شیراز
محمد حسین فلاح یخدانی - دانشجوی دکتری رشته حقوق خصوصی و عضو هیأت علمی دانشگاه پیام نور مرکز میبد

مشکلات ناشی از انعقاد معاملات معارض از مسائل مبتلی به جامعه ماست که گذشت سالیان دراز نیز نتوانسته است، پرده از ابهامات آن بردارد. به منظور داشتن دیدی عملگرایانه و واقعاً کارآمد بایستی مفهوم معاملات معارض و عمده ترین علل بروز آن مطرح گردند. هم چنین نظام حقوقی بایستی به تحلیل وضعیت موجود پرداخته و با واکنشی شایسته در جهت پیشگیری از وقوع معاملات معارض گام بردارد. در حال حاضر دو راه حل عمده حقوقی وجود دارد. اول پیشگیری از وقوع معاملات معارض با الزام قانونی به ثبت معاملات انتقال مال غیرمنقول و یا حقوق راجع به آن می باشد. البته تعین و تبیین نقش و اثر ثبت معاملات نیز از جایگاه اساسی برخوردار است. زیرا تشتت کنونی در جامعه حقوقی و قضایی ناشی از برداشت دوگانه و تفسیر ناصحیح از نقش ثبت معاملات اموال غیرمنقول می باشد. اما راه حل دوم که چندی است در نظام معاملاتی املاک رایج است، لزوم اخذ کد رهگیری در حوزه معاملات و قراردادهای عادی و رسمی اموال غیرمنقول می باشد. این راه حل نیز با تمرکز کلیه معاملات مربوط به املاک و صدور کد رهگیری در خصوص هر معامله به تمرکز اطلاعات این راه حل نیز با تمرکز کلیه معاملات مربوط به املاک و صدور کد رهگیری در خصوص هر معامله به تمرکز اطلاعات راجع به وضعیت هر ملک می انجامد، اما شیوه قانونگذاری و مفاد پیش بینی شده در تصویب نامه کمیسیون موضوع اصل 138 قانون اساسی از نقیصه های جدی برخوردار است. در کنار دو راه حل پیش گفته، می توان راهکارهای عملی را نیز به معامله کنندگان پیشنهاد نمود تا با اعمال آنها، معاملات املاک با بررسی بیشتری صورت گرفته و بدینوسیله موارد کلاهبرداری و وقوع معاملات معارضکاهش یابد.

معامله معارض، انتقال مالکیت، ثبت معاملات، املاک (ملک)