امیر حسام الدین آرمانپور - کارشناس ارشد مهندسی عمران - سازه، مدرس دانشکده های عمران و معماری، واحد پردیس، دانشگاه آزاد اسلامی، پردیس، تهران، ایران
میلاد تاج دینی - دکترای مهندسی عمران، دانشگاه تبریز

حفاظت پوسته بالادست سدها به منظور جلوگیری از تاثیرات مخرب بارندگی های شدید و عمدتا برخورد امواج آب که بطور دائم وجود دارد، می باشد. بدین منظور استفاده از سنگ چینی ) ریپ راپ( در دامنه بالادست با استفادهاز ماشین آلات مناسب و همچنین بوسیله دست انجام میگیرد. ابعاد سنگها و دانه بندی آنها با توجه به ارتفاع امواج دریاچه سد که بوسیله باد ایجاد میگردد در نظر گرفته می شود. قسمتی از پوسته بالادست سد مخزنی کرخه از تراز 361 تا تراز 391 در حد فاصل کیلومتر055+1 تا 100+2 بوسیله خاک سیمان به ضخامت 1/3 متر محاظت میشود . در زیر لایه خاک سیمان با ایجاد یک لایه زهکش با استفاده از مصالح درشت دانه و استقرار لوله های pvc در آن( بقطر 311 میلیمتر که در فواصل 8 متری و ارتفاع 4 متری از همدیگر قرار میگیرند) و عبور آنها از لایه خاک سیمان ، وظییفه تخلیه آب از لایه زهکش به داخل دریاچه را بعهده دارند، ساخته شده است. اجرای خاک سیمان در این محدوده به جای سنگ چین (ریپ راپ) باعث صرفه جویی به مبلغ 3,968,918,109 ریال و ازدیاد سرعت عملیات خاکریزی گردیده است.

سدکرخه، بالادست، سنگچین، خاک سیمان