مهدی اویسی کهخا - دانشجوی دکتری زبان و ادبیات فارسی، واحد زاهدان، دانشگاه آزاد اسلامی ،زابل، ایران
حبیب الله جدیدالاسلامی قلعه نو - دانشیار زبان و ادبیات فارسی، واحد زاهدان، دانشگاه آزاد اسلامی، زابل، ایران
زهرا رجایی مقدم - دانشجوی کارشناسی ارشد زبان و ادبیات فارسی، دانشگاه زابل، ایران

ادب غنایی، یکی از مؤثرترین و پرمخاطب ترین انواع ادبی در زبان فارسی است. قدمت و گستردگی آن به گونه ای است که شاید نتوان هیچمتن ادبی را یافت که به نوعی با ادبیات غنایی آمیخته نباشد. پژوهش حاضر، بر آن است به این پرسش پاسخ بدهد که آیا ا ادب غنایی ریشه درادبیات جامعه شناسی دارد؟ و اگر چنین است، میزان و نوع بهره گیری متون غنایی از ادبیات جامعه شناسی چگونه و به چه میزان بوده است؟ برایدست یابی به پاسخ علمی، نخست تاریخچه ی تلفیق شعر و موسیقی و پیشینه ترانه سرایی در ایران باستان، از رهگذار کاوش در سانت شفاهیادبیات یعنی خسروانیات، فهلویات و موضوعات مطرح شده در این نوع از شعر ؛ بررسی و سپس با تأمل در دو منظومه و یس و رامین فخرالدیناسعدگرگانی و خسرو و شیرین نظامی گنجوی، میزان تأثیر ادبیات جامعه شناسی، در روند تکامل تدریجی ادبیات غنایی فارسی، نشان داده می شود.

ادبیات غنایی، فهلویات، خسروانیات، جامعه شناسی