تحلیل رفتار فصلی آلاینده های اصلی نیمه شمالی شهر تهران

آلودگی هوای شهری یکی از پیامدهای انقلاب صنعتی است که روز به روز بر میزان و شدت آن افزوده می شود کلان شهر تهران به دلیل تمرکز جمعیت استقرار صنایع در داخل و حومه شهر تردد زیاد وسایل نقلیه مصرف زیاد سوخت های فسیلی موقعیت جغرافیایی ویژه اقلیم منحصر و توپوگرافی خاص یکی از آلوده ترین شهرهای دنیا محسوب می شود در هر شهری رفتار زمانی و مکانی آلاینده ها دارای الگوهای زمانی و مکانی خاص است باید اشاره شود که یافتن الگوی رفتاری خاص در مقیاس زمانی کوچک چندان ساده نیست و الگوی رفتاری به عنوان یک شرایط تکرار شونده در زمان های طولانی تر نظیر فصول امکان بیش تری دارد به همین منظور هدف اصلی پژوهش حاضر بررسی فصلی رفتار زمانی و مکانی آلاینده های پنج گانه مونوکسید کربن دی اکسید نیتروژن ازن تروپوسفری ذرات معلق و دی اکسید گوگرد است روش شناسی پژوهش مبتنی بر داده های آماری برای یک دوره چهار ساله از سال 1387تا1391 است در این بخش از داده های ایستگاه های هواشناسی همدیدی و داده های ایستگاه های آلودگی سنجی شرکت کنترل کیفیت هوا و سازمان محیط زیست تهران برای پنج آلاینده مذکور استفاده گردید به دلیل عدم وجود داده های طولانی مدت برای کل محدوده مکانی مورد مطالعه برای تحلیل روند طولانی مدت آلودگی از داده های ایستگاه اقدسیه استفاده به عمل آمد داده ها با نرم افزار Excel مورد پردازش قرار گرفتند برای تحلیل های مکانی به دلیل نیاز به تعداد بیش تری از ایستگاه ها دوره آماری به سال های 1389،1390 تقلیل یافت سپس داده ها وارد محیط ArcGIS 9.3 شده و نقشه های فصلی پهنه بندی آلاینده های مختلف با استفاده از تابع تحلیلی درون یابی فاصله معکوس ترسیم شده و تحلیل ها بر اساس آن صورت گرفت نتایج نشان دادند که رفتار فصلی هر آلاینده دارای الگوی زمانی و مکانی خاص خود و متفاوت با سایر آلاینده ها است به علاوه گاهش در رفتار برخی از الاینده ها نظم خاصی مشاهده نمی شود همچنین همه ی آلاینده ها با متغیرهای اقلیمی همبستگی معنادار داشتند

کلیدواژه ها:

آلودگی هوا ، الگوی پراکنش ، رفتار فصلی ، سامانه اطلاعات جغرافیایی ، نیمه شمالی تهران