جواد شریف نژاد - دکترای شهرسازی و استادیار گروه معماری دانشگاه آزاد اسلامی واحد علوم و تحقیقات آذربایجان غربی
آرش سمرقندی - دانشجوی کارشناسی ارشد مهندسی معماری دانشگاه آزاد اسلامی واحد علوم و تحقیقات آذربایجان غربی

در پی افزایش رشد جمعیت و در پی آن افزایش استفاده از منابع طبیعی و انرژی ها، انسان به طور مستقیم و غیرمستقیم به محیط زیست خود آسیب می رساند. در پی استفاده بی رویه از طبیعت که به مرور زمان سبب نابودی آن می شود، طی چند دهه اخیر توجه ویژه ای به توسعه پایدار و در پی آن توجه خاص و ویژه ای به معماری پایدار گشته است. یکی از مقوله هایی که در معماری پایدار از اهمیت ویژه ای برخوردار است، نقش فضای باز می باشد که می توان بیان نمود که معماران گذشته توجه ویژه ای به این مقوله داشته اند. فضای باز در مقوله معماری پایدار از دو جنبه فضای باز داخل ساختمان ها و فضای باز مابین ساختمان ها که به شریان معروفند، مورد بررسی قرار می گیرند. اقلیم سرد و خشک از مصرف کنندگان عمده انرژی های فسیلی بشمار می رود. بررسی شرایط اقلیمی و ارائه راهکارهایی در جهت سازگاری اقلیمی بناها در شهر ارومیه به عنوان یکی از بزرگترین شهرهای واقع در این اقلیم به نحوی که ساختمان در زمستان حرارت مورد نیاز را از منبع انرژی (خورشید) جذب و از اتلاف حرارت جذب شده جلوگیری کند. از اهداف این مقاله می باشد. در مقاله پیش رو برای بررسی نقش فضای باز در معماری پایدار به مطالعات کتابخانه ای و میدانی در این زمینه در اقلیم سرد و خشک پرداخته ایم.

معماری پایدار، توسعه پایدار، معماری بومی، فضای باز