مریم امیدی - دانشجوی کارشناسی ارشد معماری ، واحد تهران شرق ، دانشگاه آزاد اسلامی ، تهران ، ایران
انسیه قربانی نیا - استادیارگروه معماری ، واحد تهران شرق ، دانشگاه آزاد اسلامی ، تهران ، ایران

تزئینات در مساجد و به ویژه تزئینات محراب درتمامی ادوار تاریخی مدنظر معماران، من جمله معماران دوره اسلامی بوده است.در این پژوهش،تزیینات به کار رفته در محراب اولجایتو در مسجد جامع اصفهان یکی از بلند آوازه ترین محرابها در معماری جهان اسلاممورد بررسی و تحلیل قرار گرفته است. با مطالعه در جامعه آماری ،مسجد جامع اصفهان،تناسبات به کار رفته در محراب ،سال ساخت،روند شکل گیری تزیینات گچبری،گچ بری های همراه با نقوش اسلیمی و خط نوشته های هر دوره تاریخی بررسی شد. از نتایج به دست آمده درتحلیل محراب الجایتو ، مشخص می گردد که تزیینات بکار رفته در این محراب، شامل گچ بری هایی است که دارای نقوش اسلیمی، به همراه دست نوشته هایی از خطوط نسخ، کوفی و ثلث می باشند که این گچ بری ها، در کتیبه ی محراب نیز بکار رفته اند.همچنین در آن، ترکیبی از قاب اسلیمی و گردش بند اسلیمی و نیز، نقوش گل و بته استفاده شده است که در مجموع، یکی از بهترین نمونه های استفاده از نقوش و تزیینات اسلامی را در معماری ایران در دوران اسلام، بوجود آورده است.

تزئینات ، محراب الجایتو، گچبری، نقوش اسلیمی، مسجد جامع اصفهان