بررسی تطبیقی کلام الاهی و سیر تحول کاشی هفت رنگ در معماری مساجد ایران در گذر از شیوه ی اصفهانی تا به امروز نمونه موردی: مسجد امام اصفهان

فرهنگ ایران در دوره اسلامی، در برگیرنده ی مفاهیم گوناگونی پیرامون رنگ ها می باشد که برگرفته از آیات قران و احادیث می باشند و تاثیر زیادی بر هنر این دوران داشته اند.در قران کریم، از رنگ هایی چون آبی، سبز،زرد،قرمز،سیاه و سفید در آیات متعددی چون 187 بقره،21 زمر،80 یس،69 انعام،27 فاطر بصورت استعاره ای و توصیفی و از تاثیرات روانی آنها بر شخصیت انسان سخن بسیار آمده است. بهمین علت، رنگ ها در هنر و بویژه در معماری، ظهور شاخصی دارند. معماری اسلامی بر پایه هندسه، ریاضیات و هنر شکل گرفته است. هنر کاشی کاری که نمایانگر عقاید مذهبی و فرهنگی هنرمندان میباشد، در دوران بعد از حمله ی مغول ها برای تزیینات مساجد بکار رفت و به مرور در دوره صفوی به بالاترین درجه اعتبار رسید. همچنین در این دوره، با توجه به تقدس عدد هفت در آیین اسلام، کاشی هفت رنگ استفاده شد که در کنار عناصری مثل نور در تزیینات مساجد نقش داشته است.این پژوهش به شیوه ی تحلیلی توصیفی به نگارش درآمده است و یافته های آن نشان میدهد که در دوره ی رازی استفاده از رنگ در معماری بیشتر به گچبری ها و کاشی های معرقی تعلق داشت اما به مرور زمان در دوران صفوی استفاده از کاشی هفت رنگ در اغلب قسمت های بنا،زینت بخش معماری شد و در دوره قاجار با ورود فن عکاسی و تاثیر هنر غرب در هنر و معماری ایران، رو به افول گداشت و متاسفانه امروزه، با جایگزینی کاشی صنعتی به جای کاشی سنتی جز در مواردی نادر،استفاده نمی شود.

کلیدواژه ها:

کاشی هفت رنگ ، دوره صفوی ، دوره قاجار ، رنگ در معماری اسلامی ، عدد هفت در اسلام