واکاوی پیامدهای روانی اجتماعی کنترل بیرونی رفتار در نظام خانواده از دیدگاه تئوری انتخاب

  • سال انتشار: 1393
  • محل انتشار: اولین کنگره ملی روانشناسی خانواده گامی در ترسیم الگوی مطلوب خانواده
  • کد COI اختصاصی: FPAI01_187
  • زبان مقاله: فارسی
  • تعداد مشاهده: 755
دانلود فایل این مقاله

نویسندگان

محسن زالی زاده

دانشجوی کارشناسی ارشد روانشناسی دانشگاه تهران

علی صاحبی

فوق دکترای روانشناسی بالینی از دانشگاه سیدنی عضو هیئت علمی موسسه ویلیام گلسر استرالیا

چکیده

مطالعه حاضر با روش تحلیلی توصیفی در پی مشخص کردن پیامدهای روانی اجتماعی کنترل بیرونی در نظام خانواده از دیدگاه یکی از جدیدترین تئوری ها در حوزه روابط انسانی است. تئوری انتخاب به عنوان یک نظریه ی انگیزشی رفتاری، کنترل بیرونی را به عنوان یک عامل تخریب کننده برای روابط انسانی مطرح کرد. این ویژگی کنترل گری که از نظر گلاسر بسیار هم رایج می باشد منجر به یکسری پیامدها در خانواده می شود. به نظر می رسد این پیامدها را می توان در قالب چهار مولفه توضیح داد که شامل مسئولیت گریزی، هویت شکست، تعارضات زناشویی و والد فرزندی می باشد. باور به کنترل بیرونی، می تواند از طریق ایجاد احساس درماندگی در مقابل رویدادها و اتفاقات زندگی زمینه را برای مسئولیت گریزی در افراد فراهم کند. این باور همچنین می تواند از طریق تضعیف عزت نفس و خود کارآمدی - هویت شکست را در فرد ایجاد کند. اما از آنجا که گلسر بر نقش مهم روابط عاطفی در سلامت روانی تاکید می کند، کنترل بیرونی بوسیله تضعیف و حتی خارج کردن تصاویر ذهنی که هر کدام از افراد در دنیای مطلوب خود نسبت بهم دارند، می تواند تاثیر منفی بر روابط چه رابطه والدین و فرزندان و چه رابطه زناشویی داشته باشد. با عنایت به نقش مهم این پیامدها در سلامت روانی فرد و جامعه می توان به خانواده هاتئوری انتخاب را آموزش داد و با تاکید بر نتایج منفی که بر استفاده از کنترل بیرونی مترتب است، خانواده را نسبت به ایجاد چنین مشکلاتی واکسینه کرد.

کلیدواژه ها

تئوری انتخاب، کنترل بیرونی، مسئولیت گریزی، هویت شکست، تعارضات والد فرزندی، تعارضات زناشویی

مقالات مرتبط جدید

اطلاعات بیشتر در مورد COI

COI مخفف عبارت CIVILICA Object Identifier به معنی شناسه سیویلیکا برای اسناد است. COI کدی است که مطابق محل انتشار، به مقالات کنفرانسها و ژورنالهای داخل کشور به هنگام نمایه سازی بر روی پایگاه استنادی سیویلیکا اختصاص می یابد.

کد COI به مفهوم کد ملی اسناد نمایه شده در سیویلیکا است و کدی یکتا و ثابت است و به همین دلیل همواره قابلیت استناد و پیگیری دارد.