خدیجه صالحی ابر - کارشناس ارشد اقتصاد، دانشگاه تبریز
تقی زمزم - کارشناس ارشد اقتصاد، دانشگاه تبریز

محدودیت منابع انرژی در جهان، ضرورت استفاده بهینه از آن را در فرآیند توسعه اقتصادی مطرح می سازد. کارگاه های صنعتی ده نفر کارکن و بیشتر به عنوان صنایع متوسط و بزرگ، بیش از 76 درصد از مصرف انرژی بخش صنعت را در اختیار دارند که در این میان صنایع انرژی بر بیشترین سهم را به خود اختصاص داده اند. در راستای بهینه سازی و بهبود روش های بهره برداری از منابع انرژی، شناخت عوامل موثر بر تغییرات مصرف انرژی در زیربخش های مزبور و تحلیل کمی آنها امری ضروری است. از این روی، در این مطالعه عوامل موثر بر تغییرات مصرف انرژی در صنایع انرژی بر طی دوره زمانی 1390-1379 به چهار عامل اثر فعالیت، اثر ساختاری بین بخشی، اثر ساختاری درون بخشی و اثر شدت انرژی تجزیه گردیده و با به کارگیری روش تحلیل تجزیه شاخص تعمیم یافته فیشر اثر تغییر در هر یک از عوامل مذکور بر روی تغییرات مصرف انرژی صنایع مزبور مورد بررسی قرار می گیرد. نتایج حاصله نشان می دهد که تغییرات در اثر فعالیت و اثر شدت انرژی به ترتیب بیشترین سهم را در افزایش و کاهش مصرف انرژی داشته اند. تغییرات اثر ساختاری بین بخشی و اثر ساختاری درون بخشی نیز سهم ناچیزی در تغییرات مصرف انرژی داشته اند.

تحلیل تجزیه شاخص، مصرف انرژی، زیربخش های صنعتی، صنایع انرژی بر، شاخص تعمیم یافته فیشر، ایران