رضا پیرایش - استادیار گروه مدیران و حسابداری، دانشگاه زنجان
مریم حیدری - دانشجوی رشته مدیریت صنعتی، دانشگاه زنجان

حسابداری تقریباً اولین حوزه از تجارت است که ابزار و روشهای فناوری اطلاعات و ارتباطات در آن به کار گرفته شده اند. اگرچه فناوری اطلاعات و ارتباطات در ابتدا در سیستمهای حسابداری پایه به کار گرفته شدند، طولی نکشید که ثابت شد که بسته های الگوسازی مالی در جنبه های تحلیلی حسابداری بسیار سودمند می باشند. پژوهشگران بر این عقیده بودند که سرعت وارد شدن فناوری اطلاعات و ارتباطات در حسابداری به صورت بک حرفه، به علت رویکرد محافظه کارانه شاغلان در این زمینه پایین تلقی می شود. ابزار فناوری اطلاعات و ارتباطات به طور معمول در طیف وسیعی از وظایف ساده مثل محاسبات ریاضی تا وظابف پیچیده ای مثل تجریه و تحلیل آماری و نمودار، استفاده می شوند. به علت پیشرفت مداوم در زمینه فناوری کامپیوتری، اغلب موسسه های بزرگ حسابرسی استفاده از هوش مصنوعی را در زمینه قضاوت های حسابرسی به عنوان بخشی از سیستم های یکپارچه اتوماسیون حسابرسی خود در نظر گرفته اند. به رغم تغییر شکلی که حرفه حسابرسی در یک قرن و نیم اخیر تجربه کرده، هدف اصلی حسابرسی همچنان به صورت ارائه نظری مستقل برای اشخاص ثالث در مرود حقیقت و درستی اطلاعات صورت های مالی ارائه شده توسط مدیریت و تطبیق این اطلاعات با معیارهای قابل اجرای جسابداری و مقرارت مربوط، باقی مانده است. از آنجایی که سیستم های کمک به تصمیم گیری مبتنی بر فناوری اطلاعات و ارتباطات هم زمان با فشار افزایش یافته بر حسابرسان برای ایفای نقشی موثرتر در کنترل و نظارت بر شرکت ها، همچنان در دنیای کسب و کار مدرن مورد توجه می باشند، هدف از نوشتن این مقاله، بررسی تلاش های پژوهشی عمده و بحث های فعلی در مورد استفاده حسابرسی از طبیق ای از سیستم های کمک به تصمیم گیری کامپوتری و سیستم های هوش مصنوعی می باشد. این بررسی با دیدگاهی برای پیامدهای آتی توسعه نرم افزاری و پژوهشی در این زمینه همراه است. این بررسی به علت پیشرفت های اخیر در زمینه سیستم های هوش مصنوعی در آغاز دهه جدیدی از این هزاره نو، ضروری می باشد. همچنین، اغلب مطالعات موجود در زمینه حسابرسی فناوری اطلاعات، عموماً یاسیستم های کمک به تصمیم گیری و یا جنبه ای از هوش مصنوعی را در نظر گرفته اند. با توجه به کاربرد تکنیک های هوش مصنوعی و ابزارهای مدل سازی در حوزه کسب و کار به طور فزاینده ای در حال افزایش است. در چند دهه گذشته عناوین شبکه های عصبی، الگوریتم ژنتیک و منطق فازی از موضوعاتی بوده اند که توجه بسیاری از دانشگاهیان را به خود جلب کرده است. هوش مصنوعی علاوه بر کاربردهایی که در زمینه های مختلف دارد، مدتهاست که جایگاه خود را در حسابداری عمومی و امور مالی نیز پیدا کرده است. محققان جسابداری، تکنولوژی ها و تکنیک های هوش مصنوعی را با موفقیت هایی چند، برای کارهای خاصی در گزارشگری و تحلیل مالی (لم، 2004) حسابرسی و اطمینان بخشی ( کو و لو، 2004؛ لین و دیگران، 2004؛ لنارد و دیگران، 2003، اتریج و دیگران، 2000) و در محدوده هایی دیگر به کار برده اند.

هوش مصنوعی، سیستم های خبره، حسابرسی، سیستم عصبی مصنوعی، پیش بینی