ملیحه ذاکریان - استادیار دانشگاه آزاد اسلامی، واحد میبد
معصومه بحرینی - عضوهیات علمی دانشگاه آزاد اسلامی واحد میبد

تئوریهای برنامه ریزی مدرن مشوق شیوه هایی هستند که کلیه ذینفعان را با ارزشهای مباحثاتی گوناگون درنظر می گیرند تا بدین طریق از تصمیمات سیاسی و دستکاری اجتناب نمایند. در دهه گذشته، کاربرد شیوه های کمی نظیر تکنیک های تصمیم گیری چند معیاره در روشهای تناسب زمین افزایش یافته است که این مسئله امکان جابجایی داده های ناهمگن را فراهم می آورد. اکثر این کاربردها عمدتاً در تکنیک های تصمیم گیری برای رده بندی اولویت گزینه های از پیش تعریف شده مدیریت یا سناریوهای برنامه ریزی کاربرد دارند. اما مطالعه حاضر روش کاربرد تصمیم گیری فضایی نه تنها برای رده بندی اولویت گزینه های انتخابی و تحلیل سناریوی اجرا، بلکه برای ارائه بینش هایی در زمینه وسعت فضایی راهکارها وآلترناتیوها را نشان می دهد. این مسئله به ویژه در موقعیتی مفید می باشد که گذرها و انتقالات سیاسی مربوط به سیاست های برنامه ریزی شهری، فضای قابل ملاحظه ای برای تشخیص در اختیار تصمیم گیرندگان محلی قرار دهد. برای نیل به این مهم، مطالعه نتایج دو تکنیک کمی (روش تحلیل سلسله مراتبی (AHP) و AHP فازی) را در جهت شناسایی وسعت نواحی کاربری زمین و اراضی کشاورزی در سناریوی برنامه ریزی شهری در مقیاس بزرگ باهم مقایسه می کند. شیوه مطرح شده با در نظر گرفتن مقیاس و هدف تصمیم گیری، یک بعد جدید نیز به تحلیل تطبیقی کاربرد این تکنیک ها در برنامه ریزی شهری اضافه می کند. نتیجه بدست آمده نشان می دهد که در مرحله اولیه فرایند برنامه ریزی، زمانی که شناسایی گزینه های توسعه به عنوان نقطه کانونی ضروری می باشد، روشهای ساده شده کفایت می کنند. در این موقعیت، انتخاب تکنیک های پیچیده تر الزاماً بازده های متفاوتی تولید نمی کند. اما، زمانی که برنامه ریزی نیازمند شناسایی وسعت فضایی حوزه توسعه ارجع باشد، در نظر گرفتن منطقه تقاطع پیشنهاد شده توسط هر دومدل ایده آل خواهد بود.

برنامه ریزی کاربری زمین و اراضی کشاورزی، تصمیم گیری چند معیاره، GIS، فرایند تحلیل سلسله مراتبی، AHP فازی، تحلیل حساسیت