امیرحسین تیمورتاش - دانشجوی کارشناسی ارشد دانشکده هنر و معماری دانشگاه یزد

درخت یکی از پدیده های طبیعت است که هنوز هم در میان بسیاری از اقوام، مقدس شمرده می شود. این پدیده که در بسیاری از اسطوره ها با اصل آفرینش ارتباط مییابد با اشراق و عرفان هم پیوند می شود. در باورهای ایرانیان باستان آب، گیاه، ماه و خورشید از نمادهای آناهیتا و مهر بوده اند. مهر مظهر نور و پاکی که پرستش او در کنار آب انجام می شده است. در دین زرتشت ، هر آنچه که داده ی خداست ، پاک و دوست داشتنی است. در این نوشتار به نمادهای قدسی نباتات اعم از رستاخیز آیینی نباتات، وحدت وجود و بازگشت به اصلی واحد، باورهای دینی و عامیانه درباره درختان و جنبه قداست طبیعت در فرهنگ ایرانیان باستان پرداخته می شود و به هم پیوندی این طبیعت مقدس با معماری چارتاقی ها، که بعدها به آتشکده یا اماکن مقدس دیگر تبدیل شده اند، می پردازیم.

طبیعت مقدس ، نمادهای قدسی ، اماکن مقدس ، چارتاقی، آتشکده