زینب السادات سیدی - دانشجوی کارشناسی ارشد بیوشیمی، دانشگاه کاشان دانشکده شیمی گروه بیوتکنولوژی
زهره زهرایی - استادیار بیوشیمی، دانشگاه کاشان، دانشکده شیمی گروه بیوتکنولوژی

دیابت ملیتوس، یکی از شایع ترین بیماریهای سیتسم غدد درون ریز بدن محسوب می شود براساس پیش بینی های به عمل آمده، شیوع این بیماری در جامعه ی انسانی رو به افزایش است به طور کلی دیابت به 3 گروه اصلی دیابت نوع 1 دیابت نوع 2 و دیابت به علل متفرقه تقسیم یم شود که وجه مشترک آنها در فنوتیپ هیپرگلیسمی است دیابت نوع 1 در اثر کمبود یا کاهش اثر انسولین در بدن ایجاد می شود ژنهای متعددی در ایجاد زمینه ژنتیکی این نوع از دیابت نقش دارند. عمده ترین ژنهای تعیین کننده استعداد ابتلا به دیابت نوع 1، ژنهای HLA-DQB1، INS و CTLA-4 است دیابت نوع 2 در اثر کاهش ترشح انسولینف کاهش مصرف قند خون و افزایش تولید گلوکز در بدن ایجاد می شود با اینکه هنوز بسیاری از ژنهای اصلی زمینه ساز ابتلا به دیابت نوع 2 شناخته نشده اند. ولی واضح است که این بیماری پلی ژنتیک و چند عاملی است لوکسهای ژنتیکی متنوعی در استعداد ابتلا به این بیماری نقش دارند، عمده ترین ژنهای تعیین کننده استعداد ابتلا به دیابت نوع 2 ژنهای PPAR، ABCC8، KCNJ11 و CALPN10 است. انواع تک ژنی دیابت، گروه ناهمگونی هتروژن از دیابتی ها به علل متفرقه را تشکیل می دهند که توسط یک جهش ژنتیکی ایجاد میشند. این شکل از دیابت، دیابت بارز شده در بلوع جوانان یا MODY نامیده می شود.

دیابت ملیتوس ، ژن، دیابت نوع 1، دیابت نوع 2، دیابت MODY