شیرین مهاجر - دانشجوی کارشناسی ارشد، آزمایشگاه تحقیقاتی ترمودینامیک، دانشکده مه
بهمن بهزادی - استادیار دانشکده مهندسی شیمی، دانشگاه علم و صنعت ایران
فرزانه فیضی

از چالشهای عمده در صنایع نفت، رسوب ذرات هیدروکربنی سنگین از جمله آسفالتین است. تشکیل این رسوبات در حین تولید، انتقال و فرآورش نفت، هزینه قابل ملاحظه ای را در بر خواهد داشت، ضمن اینکه تشکیل رسوب در مخازن ذخیره سبب تولید لجن می گردد. پاکسازی رسوبات آسفالتین به دو روش عمده مکانیکی و شیمیایی صورت می گیرد. روش مکانیکی در مورد پاکسازی مخازن ذخیره عموما سبب آلودگی زیست محیطی ناشی از انباشت کنترل نشده زائدات می شود. در این راستا روش های پاکسازی با حلال که مستلزم دفع کنترل شده و صنعتی زائدات به همراه بازیابی حلال است، مناسب تر به نظر می رسند. هدف از این مطالعه شناسایی نقطه شروع تجمع ذرات آسفالتین موجود در نفت و بهینه نمودن روش های پاکسازی با حلال است. به این منظور ابتدا با مطالعه آزمایشگاهی تغییرات ویسکوزیته و کشش بین سطحی، نقطه تشکیل رسوب و سپس میزان رسوب در نفت لایه فهلیان در یکی از میادین جنوب غربی کشور در شرایط محیطی مشخص گردیده است. هدف این است که با دوری از شرایط تشکیل رسوب و پیش بینی محدوده های عملیاتی تشکیل آنها، آلایندگی ناشی از رسوب این ترکیبات را کاهش داد. در مرحله بعد نسبت بهینه ی مقدار حلال به آسفالتین جهت کاربرد در روش های پاکسازی با حلال تعیین شده است.

رسوب آسفالتین، پاکسازی رسوبات، نقطه شروع رسوب، نسبت بهینه حلال