بررسی ومقایسه حجم و شدت تمرین در آستانه هوازی وبی هوازی دختران غیر فعال

فعالیت بدنی موجب تغییرات آناتومیک، فیزیولوژیک ، زیست شیمیایی و روانشناختی می شود.حجم و شدت تمرین دو متغیر مهم تمرین هستندکه روی همدیگر تاثیر متقابل دارند وبرای افزایش یکی باید دیگری را به اجبار کاهش داد (۱) ولی این کاهش چه اندازه باید باشد؟ بعلاوه، عبارت آستانه لاکتات، که به صورت مترادف برای هر دو نقطه شکست، یعنی آستانه هوازی و بی هوازی به کار رفته است، موجب نوعی سردرگمی در مباحث مربوط به تمرینات بیهوازی یا تمرینات آستانه لاکتات و تعیین شدت مناسب ورزشی شده است . دریک فعالیت بدنی فزاینده، لاکتات خون با افزایش بارکار ازشدت پایین به بالا ،زمانی که میزان آن از ۲mmol/l افزایش یابد، همچنین میزان تهویه ریوی نسبت به مقدار دی اکسید کربن VE/VO2 به طور نامتناسب افزایش یابد، تحت عنوان آستانه اول لاکتات که معادل ۴۰ الی ۶۰٪ حداکثر اکسیژن مصرفی vo2max است (۲) درادامه با افزایش شدت تمرین میزان لاکتات خون تقریباً از ۴mmol/l افزایش و همچنین VE/VO2 افزایش بیشتری مییابد که تحت عنوان آستانه دوم لاکتات که معادل ۶۰ الی ۹۰٪ vo2max است تعریف میشود . (۳).اما مطالعات کمی درباره زمان فعالیت در این مناطق وجود دارد (۴) حال به علت مطالعات ناقص انجام شده و فقدان داده های کافی از این رو هدف ازاجرای پژوهش حاضر، بررسی ومقایسه حجم وشدت تمرین در آستانه هوازی وبی هوازی دختران دانشجوی غیر فعال بود تا در اختیار پژوهشگران و محققان علوم ورزشی و همچنین مربیان رشته های مختلف ورزشی برای تجویز تمرین قرارگیرد . روش شناسی تحقیق : ازبین کلیه دانشجویان دختر غیر رشته تربیت بدنی دانشگاه محقق اردبیلی که در نیمسال اول سال ۹۴-۹۵ واحد تربیت بدنی را - اخذ کرده ،سالم و سابقه فعالیت ورزشی منظم در شش ماه گذشته را نداشتند تعداد ۱۶ نفر از دانشجویان به صورت تصادفیانتخاب شدند.از آمار توصیفی برای دسته بندی کردن داده ها تعیین میانگین وانحراف معیار حداقل وحداکثر مقدار متغیر نمودار و از آمار استنباطی برای ضرایب همبستگی پیرسون برای بررسی ارتباط معکوس بین حجم وشدت آزمون t همبسته برای اثر سنجی در یک گروه استفاده شد.در این پژوهش از نوارگردان با قابلیت تغییر سرعت،پولار،کالیپر ،قدسنج وترازوی دیجیتالی وکرنومتر استفاده شد. نتایج: یافته ها حاکی از این بود که حجم تمرین در شدتی معادل ۷۰ درصد بیشینه ی اجرا،بطور میانگین درحدود ۷۵ دقیقه ودرشدتی معادل ۹۰ درصد بیشینه ی اجرا در حدود ۵ دقیقه بود که این نشان میدهد که درصد بالایی از همبستگی بین حجم وشدت تمرین در آستانه هوازی وبی هوازی وجود دارد و این همبستگی منفی وغیر خطی است ،در حالی که ما شدت تمرین را از آستانه هوازی به آستانه بی هوازی به صورت خطی افزایش می دهیم حجم تمرین به صورت غیر خطی کاهش پیدا می کند. بحث و نتیجه گیری: با افزایش شدت تمرین از زمان تمرین به صورت معکوس و غیر خطی کاسته می شود.یعنی اگر شدت تمرین را به مقدار ۱۲ 13 درصد افزایش دهیم،حجم تمرین به آن اندازه کاهش نخواهد یافت.کاهش زمان تمرین که در این پژوهش معرف حجم تمرین بود،می تواند در اثر موارد مختلفی باشد؛ مثلآ دستگاه های انرژی درگیر در شدت های مختلف تمرین 7 همان طور که میدانیم انرژی موردنیاز بدن انسان به کمک سه دستگاه فسفاژن 7 دستگاه گلیکولیتیک ودستگاه هوازی جایگزین،تامین می شود. هر چقدر سهم دستگاه هوازی در تامین انرژی بدن بیشتر باشد، فرد می تواند برای مدت طولانی تری به فعالیت به پردازد.وقتی ما شدت فعالیت را افزایش دهیم، از سهم دستگاه هوازی کاسته می شود و سایر دستگاه های تامین کننده انرژی وظیفه تامین انرژی مورد نیاز را به عهده می گیرند، مخصوصآ دستگاه گلیگولتیک که با استفاده از گلیکولیز بی هوازی به تولید انرژی می پردازد. تولید انرژی به صورت بی هوازی از گلیکوژن موجب تولید موادی در بدن می شود که ایجاد خستگی در بدن می کندو فرد را ازفعالیت بازمی دارد که مهمترین آن عبارت است از لاکتات 7 البته این خود لاکتات نیست که موجب بروز خستگی و واماندگی فرد می شود، بلکه اسیدوز ناشی از تجمع لاکتات در خون و عضلات اسکلتی است که موجب آن می شود.دستگاه های تولید کننده انرژی در بدن دارای توانایی های متفاوتی هستند و هرکدام بسته به شدت فعالیت فعال می شوند و قادرند بعلت تمام شدن مواد اولیه و تولید مواد زائد حاصل از سوخت ساز برای مدت خاصی انرژی مورد نیاز بدن را تولید کنند.