مرتضی خلیلی - دکترای مهندسی حمل و نقل، شرکت مهندسین مشاور پرداراز- شهر تهران
رزا حسینی نژاد - دانشجوی کارشناسی ارشد شهرسازی، دانشگاه شهید بهشتی- شهر تهران

یکی از چالش ها و دغدغه های بشر امروز، مسأله آلودگی محیط زیست می باشد، اگرچه آلودگی به اشکال مختلف تولید می شود اما خودرو و وسایل نقلیه درونسوز یکی از اصلی ترین منابع تولید آلودگی محسوب می شوند. امروزه اتومبیل به عنوان نیاز اصلی جامعه بشری در آمده است. این وسیله علیرغم مزایای زیادی که دارد، مشکلات زیست محیطی مختلفی را باعث می شود، مشکلاتی همچون ترافیک، تصادفات، آلودگی های صوتی و ... . روز به روز نگرانی ها در زمینه استفاده از این وسیله افزایش می یابد. در این میان عدم توجه به مسئله آلودگی هوا موجب شده تا در کشور ایران میزان آلودگی هوا که در اثر بنزین مصرفی خودروها تولید می گردد در مقایسه با سایر کشورها بسیار بالا باشد. فرض مقاله حاضر این است که به نظر می رسد ارتباط روشنی میان آلودگی هوا و نوع و میزان سوخت خودروها وجود دارد. اهداف مقاله ی مورد نظر نیز عبارتند از: 1- تبیین ارتباط میان مصرف سوخت اتومبیل ها آلودگی هوا و بهینه سازی مصرف انرژی 2- مقایسه ی وضعیت آلودگی هوا در ایران با سایر کشورها 3- ارائه ی راهکارهای مناسب جهت کاهش آلودگی هوا در کشور. روش تحقیق به کار گرفته شده در این مقاله از نوع تحقیقات کاربردی می باشد که به منظور دستیابی به اهداف مورد نظر، اطلاعات مورد نیاز از طریق منابع کتابخانه ای، اینترنتی، مقاله های مختلف و همچنین آمار و جداول وزارت نیرو جمع آوری گردیده است. همچنین اطلاعات به دست آمده با روش های توصیفی و تحلیلی مورد استفاده قرار گرفته اند . این مقاله با بررسی ارتباط میان نوع و میزان سوخت مصرفی خودروها و آلودگی هوا و پس از واکاوی شواهد موجود اذعان می دارد که با اتخاذ شیوه های گوناگون می توان از میزان آلودگی هوا در شهرها کاست. این راهکارها عبارتند از: تسریع در جایگزینی خودروهای فرسوده، مدیریت انرژی و بهینه سازی مصرف آن، بهبود کیفیت سوخت، افزایش مالیات بر سوخت، استفاده از خودروهای با منبع انرژی زیستی و... .

حمل و نقل، آلودگی هوا، مصرف سوخت، وسایل نقلیه ی موتوری، ایران