شقایق قربانی - دانشجوی مقطع کارشناسی ارشد معماری، دانشکده فنی و مهندسی، دانشگاه آزاد اسلامی واحد تهران شمال، تهران، ایران
نسیم خانلو - استادیار گروه معماری، دانشگاه آزاد اسلامی، واحد تهران شرق، تهران، ایران

در عصر حاضر، با افزایش مصرف و توزیع نامتعادل منابع، توجه به عامل توسعه ی پایدار از بیش از پیش احساس می شود. در این راستا باید به سه مولفه ی اساسی آن یعنی انسان، طبیعت و اقتصاد توجه نمود. بنابراین شهری دارای توسعه ی پایدار است که دارای اقتصاد شهری پایدار و جامعه شهری پایدار باشد و از همبستگی و یکپارچگی اجتماعی برخوردار بوده و دارای سرپناه شهری پایدار باشد، بدین مفهوم که برای مردم شهر خانه سازی شایسته در استطاعت همه وجود داشته باشد و از محیط زیست شهری پایدار با حفظ اکوسیستم های باثبات برخوردار باشد. بدون شک بحث از پایداری و توسعه پایدار بدون توجه به شهرها و شهرنشینی بی معنی خواهد بود. شهرها به عنوان عامل اصلی ایجادکننده ناپایداری در جهان به شمار می روند ولیکن در واقع باید پایداری شهری و پایداری جهانی هر دو مفهومی واحد باشند. معماری سنتی ایران دارای ویژگی های خاصی است که مسایل زیست محیطی و اقلیمی را در طراحی خود در نظر گرفته است که این اصول در ابنیه سنتی ایران مانند شهر یزد به خوبی قابل مشاهده است. با توجه به اینکه این اصول در معماری معاصر کمتر لحاظ می شود، حفظ این ابنیه و بافت قدیمی ضروری است و می توان با بازخوانی اصول پایداری استفاده شده در این شهرها، به ارتقا کیفیت معماری معاصر کمک نمود و ارزش های آن را استخراج کرد. با فهم کاربردی بودن ارزش های استخراج شده این نوع معماری پایدار، می توان به گونه ای از معماری دست یافت که همچمون معماری گذشته به خوبی کار می کند و پاسخگوی نیازهای انسانی است. در این مقاله سعی بر آن است که به بررسی شهر یزد به عنوان یک شهر پایدار پرداخته شود؛ و در انتها به معرفی اصول و ارزش های پایداری، به عنوان اصولی قابل تعمیم به معماری معاصر امروز پرداخت. روش این پژوهش تفسیری - تاریخی است و و با استفاده از نمونه موردی به توصیف و تحلیل داده ها پرداخته شده است. نتایج به دست آمده از این پژوهش به درک ارزش های قابل تکرار موجود در معماری خانه های سنتی یزد ( به عنوان مصداقی از معماری پایدار) منجر می شود.

معماری پایدار، اصول معماری پایدار، اقلیم گرم و خشک، یزد