جواد بابایی - دانشجوی دکتری جغرافیا و برنامه ریزی شهری دانشگاه فردوسی
مینا ارکی - دانشجوی کارشناسی مهندسی شهرسازی موسسه غیرانتفاعی خاوران
سجاد شریفی - دانشجوی کارشناسی مهندسی شهرسازی موسسه غیرانتفاعی خاوران

در سالهای اخیر با توجه به تحولات سریع علمی و فنی و به تبع آن دگرگونی در ساختار کالبدی ،اقتصادی و اجتماعی شهرها و همچنینمطرح شدن نظریه توسعه پایدار شهری، اهمیت نوسازی واحیاء بافتهای فرسوده و ناکارآمد بیش از پیش مشخص می گردد. شکل گیریبافتهای شهری وتغییرات فیزیکی صورت گرفته در گذر زمان درواقع انعکاس و تصویری از مجموعه علل اجتماعی،اقتصادی، انسانی وطبیعی بوده که در یک قلمرو جغرافیایی ظهور و بروز پیدا می نماید. در طول دهه های اخیر اثر بخشی و تقابل عوامل اقتصادی –اجتماعی و جمعیتی بر یکدیگر ، ضمن تغییر در فضای ساخته شده شهری، نواحی اطراف را نیز در مقیاسی وسیع با سیمای کاملاً جدیدفضای کالبدی شهر افزوده و بدین ترتیب تعادل و پیوستگی سنتی فضای کالبدی و نقش عناصر مهم آن در هم شکسته شده است.همچنین سیاست گذاری های دوگانه و مغایر در احداث واحدهای مسکونی ارزان قیمت و گسترش روز افزون محدوده خدماتی شهرهاباعث گردیده عملاً محدوده بافتهای فرسوده که عمدتاً در مناطق مرکزی شهرها واقع گردیده و از زیر ساختهای مناسب شهری نیزبرخوردارند، از دید دست اندکاران وسیاست گذاران شده امر توسعه مسکن مخفی مانده و عملاً به فراموشی سپرده اند. دشواریهای ناشی ازعملیات اجرائی، مسائل و نارسائی ها حقوقی و قانونی، محدویت های مربوط به میراث فرهنگی ، هزینه های مربوطه به تملک زمین در مقایسهبا زمینه ای در اختیار انبوه سازان که اغلب به صورت رایگان تحویل می گردد، مشکلات مربوط به انجام توافق به دلیل تعدد ورثه، وجوداملاک مخروبه و بلا صاحب ، انگیزه سرمایه گذاران، بخش های تعاونی و اشخاص را جهت سرمایه گذاری در این بافت ها کم نموده و همینموضوع باعث بی توجهی و رها شدگی آن در نزد مدیران شهری گردیده است. نهضت نوسازی بافت های فرسوده شهری ، به مفهوم یکخیزش عمومی برای نوسازی واحدها و محلات فرسوده شهری است . این خیزش عمومی در صورتی تحقق می یابد که بستر آن فراهم وپیش نیازهای آن تأمین شده باشد .

بافت فرسودگی نوسازی بازسازی بهسازی