سحر پاک نهاد - دانشجوی کارشناسی ارشد معماری واحد علوم و تحقیقات خوزستان، دانشگاه آزاد اسلامی، اهواز، ایران- دانشجوی کارشناسی ارشد معماری واحد اهواز، دانشگاه آزاد اسلامی، اهواز، ایران
مجیر جلیلیان - گروه معماری، واحد شوشتر، دانشگاه آزاد اسلامی، شوشتر، ایران

شهرستان دزفول با مساحت 4770 کیلومتر مربع در خوزستان است. این شهرستان که در شمال استان واقع شده دارای سه بخش به نام های؛ مرکزی، سردشت، چغامیش بوده که این سه بخش از 5 شهر به نام های دزفول، صفی آباد، دزآب، میانرود، سردشت و 11 دهستان دیگر تشکیل شده است. این شهرستان از شمال به استان لرستان واز شرق شهرستان شوشتر و از جنوب به اهواز و از غرب به اندیمشک و ایلام محدود می شود. منطقه ای کاملاً پرجمعیت بود و همه نوع اقوامی در آن زندگی می کردند. در این تحقیق سعی بر آن است با بررسی تأثیر هویت مکانی در محله های شهری و طراحی یک مرکز محله راهکارهایی ارائه نماید. تا با مطلوب شدن فضای محله های شهری و تقویت حس تعلق خاطر شهروندان گامی در جهت پایداری فضاهای شهری برداشته شود. تأکید این مقاله بر روی مفهوم هویت مکانی و اهمیت آن در تحقق این حس در محله است. پژوهش حاضر دو بخش است. بخش نخست که به مطالعه نظری موضوع است. بخش دوم نیز که روند ارائه طراحی یک مرکز محله با حفظ هویت یکی از بازارهای اصلی شهر است که کاربری ها در آن به شکل سازماندهی و ساماندهی شده که محصولات بومی دزفول را یادآور شود. شایان ذکر است که فضاهای دیداری نیز جهت نیل به هدف اصلی پروژه که همانا افزایش تعلق خاطراست، در طرح در نظر گرفته شده است. امروزه برنامه ریزی نامناسب در طراحی محلات شهرهای کنونی، منجر به بروز بحران مکان ناشی از عدم وجود هویت مکانی در میان شهروندان شده است. بی توجهی به کیفیت ارتباطات در فضاهای شهری و محلات، موجب عدم وجود پیوستگی احساس با مکان و تعلق خاطر به آن و در نتیجه ناپایداری محلات شهری شده است. پژوهش به صورت یک تحقیق همبستگی است و درصدد توسعه دانش طراحی و برنامه ریزی در محلات شهری جهت ارتقای هویت مکانی است.

شهروندان، حس تعلق خاطر، محلات شهری، هویت مکانی، فضای عمومی