خسرو حسینی - استادیار و عضو هیئت علمی دانشگاه سمنان
سعید قره چلو - مربی و عضو هیئت علمی دانشگاه سمنان

برای بررسی جریان در رودخانه، با در دست داشتن عمق و سرعت جریان، دیگر مولفه های جریان قابل حصول بوده و تجزیه و تحلیل جریان امکان پذیر میگردد. از پارامترهای تاثیر گذار بر جریان با سطح آزاد در رودخانه و کانال، ضریب زبری مانینگ است. در کانال های مصنوعی تخمین ضریب زبری با توجه به روابط و جداول موجود، چندان پیچیده نمی باشد. لیکن در رودخانه ها، اگر سوابقی از اندازه گیری رقوم سطح آب موجود نباشد، با توجه به جنس بستر، عوارض و موانع موجود در مسیر جریان، میزان مارپیچی بودن رودخانه و دیگر عوامل تاثیر گذار، ضریب زبری تخمین زده می شود. برای نیل به اهداف طرح و طراحی مطمئن سازه های رودخانه، آنالیز حساسیت نسبت به ضریب زبری نیز صورت گرفته و ضریب زبری به صورتی اختیار میگردد که ضمن داشتن ضریب اطمینان لازم،اهداف طراحی از نظر اقتصادی را تامین نماید.در مقاله حاضر برای کانال ها با مقاطع منظم، حساسیت رقوم سطح آب نسبت به ضریب زبری با توجه به شیب طولی و دیگر پارامترهای هندسی مقطع جریان مورد ارزیابی قرار گرفته است. در ادامه، برای مقاطع نامنظم رودخانه نیزروند تغییرات بررسی گردیده است.

ضریب زبری، تحلبل حساسیت، کانال منظم، رودخانه