رابطه آزمایشگاهی در بستر با مصالح چسبنده در پایین دست سرریز قائم سدها

در این مقاله به بررسی تغییرات توپوگرافی پایین دست سریزهای آبشاری قائم و بررسی تغییرات ابعاد حفره آبشستگی، در اثر تغییرات پارامترهای ارتفاع ریزش، عمق پایاب و دبی، با مصالح چسبنده پرداخته شده است. در این کار آزمایشگاهی از چهار نوع مصالح چسبنده با درصدهای رس 37% ، 34%، 20% و 12% استفاده گردید . بمنظورتحلیل ابعادی از روش باکینگهام استفاده شد و سه عامل بی بعد، نسبت اختلاف تراز آب بالادست و پایین دست به اندازه متوسط ذرات و نسبت عمق پایاب به اندازه متوسط ذرات و درصد رس که عوامل موثر در آبشستگی می باشند که تحلیل شده و رابطه بین آنها بصورت یک فرمول بی بعد استخراج گردید. مقدار میانگین قدر مطلق خطای نسبی این برابر با 0/1379 شد . نتایج حاصل از تحلیل دادهها توسط فرمول استخراج شده با دیگر فرمولهای آبشستگی ناشی از سرریزهای قائم مانند چی وکانگ، سولفریک و مارتیزبی مقایسه گردید که مقدار میانگین قدر مطلق خطای نسبی در فرمول بی بعد پیشنهادی نسبت به دیگر فرمولها برای بستر رسی از خطای کمتری برخوردار است.

کلیدواژه ها:

سریزهای آبشاری ، آبشستگی ، مصالح چسبنده ، ارتفاع ریزش ، عمق پایاب