پژوهشی بر قاعده جب و کاربرد آن در قصاص و دیات
محل انتشار: نخستین کنگره بین المللی جامع حقوق
سال انتشار: 1394
نوع سند: مقاله کنفرانسی
زبان: فارسی
مشاهده: 1,945
فایل این مقاله در 6 صفحه با فرمت PDF و WORD قابل دریافت می باشد
- صدور گواهی نمایه سازی
- من نویسنده این مقاله هستم
استخراج به نرم افزارهای پژوهشی:
شناسه ملی سند علمی:
LAWI01_132
تاریخ نمایه سازی: 21 شهریور 1395
چکیده مقاله:
ﻗﺎﻋﺪه ﺟﺐ ﯾﮑﯽ از ﻗﻮاﻋﺪ ﻓﻘﻬﯽ اﻣﺘﻨﺎﻧﯽ ﻣﯿﺒﺎﺷﺪ ﮐﻪ در ﻣﻘﺎم ﺗﺤﺮﯾﺺ و ﺗﺮﻏﯿﺐ اﻓﺮاد ﺑﻪ ﻗﺒﻮل اﺳﻼم اﺳﺖ و ﻣﺮاد ﻓﻘﻬﺎ ﮐﻪ اﯾﻦ ﻗﺎﻋﺪه را در ﮐﺘﺎﺑﻬﺎی ﺧﻮدﺷﺎن مورد ﺑﺤﺚ ﮐﺮده اﻧﺪ ﻋﺒﺎرت اﺳﺖ از اﯾﻦ ﮐﻪ ﻃﺒﻖ اﯾﻦ ﻗﺎﻋﺪه ﮐﺎﻓﺮی ﮐﻪ ﻣﺴﻠﻤﺎن می شود ﺧﺪاوﻧﺪ ﺑﺮ او ﻣﻨﺖ ﻧﻬﺎده و ﻗﻀﺎء واﺟﺒﺎﺗﯽ را ﮐﻪ در دوران ﮐﻔﺮ ﺗﺮک ﮐﺮده و ﯾﺎ ﮐﻔﺎره و ﻣﺠﺎزات ﻣﺤﺮﻣﺎﺗﯽ را ﮐﻪ ﻣﺮﺗﮑﺐ ﺷﺪه از ﻋﻬﺪه او ﺑﺮداﺷﺘﻪ اﺳﺖ و او را ﺑﺨﺎﻃﺮ آﻧﻬﺎ ﻣﻮرد ﺑﺎزﺧﻮاﺳﺖ ﻗﺮار ﻧﻤﯿﺪﻫﺪ، ﺣﺎل در اﯾﻦ ﻧﻮﺷﺘﺎر ﺑﻪ دﻧﺒﺎل آن ﻫﺴﺘﯿﻢ ﺗﺎ ﮐﺎرﺑﺮد ﻗﺎﻋﺪه ﺟﺐ را در قصاص و دیات از ﻧﻈﺮ ﻓﻘﻬﺎ ﻣﻮرد ﺑﺮرﺳﯽ ﻗﺮار دﻫﯿﻢ، البته ﺑﺎﯾﺪ داﻧﺴﺖ ﮐﻪ در ﻣﯿﺎن ﻓﻘﻬﺎ در ﺧﺼﻮص ﺣﺠﺖ ﺑﻮدن ﯾﺎ ﻧﺒﻮدن و ﻫﻤﭽﻨﯿﻦ در ﺧﺼﻮص ﻗﻠﻤﺮو اﯾﻦ ﻗﺎﻋﺪه اﺧﺘﻼف ﻧﻈﺮ وﺟﻮد دارد. ﺑﺮﺧﯽ از ﻓﻘﻬﺎ ﻣﻌﺘﻘﺪﻧﺪ ﮐﻪ اﯾﻦ ﻗﺎﻋﺪه در قصاص و دیات ﮐﺎرﺑﺮد ﻧﺪارد و ﺑﺎ ﻣﺴﻠﻤﺎن ﺷﺪن هرآنچه ﮐﻪ ﺑﺮ ﻋﻬﺪه ﮐﺎﻓﺮ ﻗﺒﻞ از اﺳﻼم ﺑﻮده ﺑﺮداﺷﺘﻪ نمی شود ﯾﻌﻨﯽ مثلاً اﮔﺮ ﮐﺎﻓﺮ مسلمانی را به قتل رسانده باشد و یا عملی را که موجب دیه می شود مرتکب شده باشد و سپس مسلمان شود، قصاص و دیه از عهده او ساقط نمی شود در ﻣﻘﺎﺑﻞ ﮔﺮوه دﯾﮕﺮی از ﻓﻘﻬﺎ ﺑﺮ اﯾﻦ ﺑﺎورﻧﺪ ﮐﻪ اﯾﻦ ﻗﺎﻋﺪه ﺑﻪ دﻟﯿﻞ ﺷﻬﺮت ﺣﺪﯾﺚ ﺟﺐ، آﯾﺎت و دﯾﮕﺮ ادﻟﻪ ﻣﻮﺟﻮد ﺣﺠﺖ اﺳﺖ و ﺑﺎ ﻣﺴﻠﻤﺎن ﺷﺪن ﻓﺮد ﺗﻤﺎمی این موارد از دوش او ﺑﺮداﺷﺘﻪ می شود. به ﻧﻈﺮ ﻧﮕﺎرﻧﺪه درخصوص قصاص و دیات قول به عدم حجیت قاعده جب قویتر است.
نویسندگان
علی کمالی
کارشناسی ارشد فقه و حقوق
محمدحسن حائری
استاد تمام دانشگاه فردوسی
حسین صابری
استاد تمام دانشگاه فردوسی
مراجع و منابع این مقاله:
لیست زیر مراجع و منابع استفاده شده در این مقاله را نمایش می دهد. این مراجع به صورت کاملا ماشینی و بر اساس هوش مصنوعی استخراج شده اند و لذا ممکن است دارای اشکالاتی باشند که به مرور زمان دقت استخراج این محتوا افزایش می یابد. مراجعی که مقالات مربوط به آنها در سیویلیکا نمایه شده و پیدا شده اند، به خود مقاله لینک شده اند :