حق بر آگاهی زیست محیطی در کنوانسیونهای بین المللی و حقوق محیط زیست ایران

از لحاظ تاریخی حمایت از محیط زیست و حمایت از حقوق بشر به موازات هم پیش رفتند تا اینکه در رویکردهای جدید، حق بر محیط زیست سالم از مسائل صرفا محیط زیستی استقلال یافته و به عنوان یکی از حقوق مربوط به بشر نگریسته شد. حق بر محیط زیست سالم 4 رکن دارد که حق مشارکت شهروندان در مشارکت زیست محیطی، حق بر آموزشهای زیست محیطی، حق دسترسی به اطلاعات زیست محیطی،حق دادخواهی زیست محیطی که هدف این مقاله بررسی حق بر آگاهی زیست محیطی شامل حق بر آموزشهای زیست محیطی و حق دسترسی به اطلاعات زیست محیطی می باشد. ماهیت حق بر آگاهی زیست محیطی یک حق- مطالبه (تکلیف) می باشد یعنی حقی که لازمه آن وجود یک تکلیف در طرف مقابل(دولت) می باشد. به موجب حق بر آموزشهای زیست محیطی، دولت موظف به آموزش زیست محیطی برای ایجاد فرهنگ دوستی با طبیعت، حفاظت از طبیعت و استفاده از تکنولوژیهای پاک از طریق آموزش رسمی مدرسه ای و دانشگاهی و آموزش غیر رسمی برای عموم مردم و از طرق مختلف می باشد که طی آن به بازیگران مختلف عرصه محیط زیست یعنی زنان، جوانان و کودکان، مردم بومی سازمانهای غیردولتی، مقامات محلی، تجار و صاحبان صنایع و کشاورزان، آموزش داده می شود. همچنین به موجب حق دسترسی به اطلاعات زیست محیطی هر فردی حق دارد راجع به فرآورده های سازگار با محیط، مراحل مختلف تولید و آثار آنها بر محیط کسب اطلاع نماید. این حق، شرط لازم مشارکت عمومی در اتخاذ تصمیمات و نظارت و کنترل اقدامات موثر بر محیط زیست نهادهای دولتی و خصوصی می باشد.دایره شمول حق دسترسی به اطلاعات زیست محیطی دسترسی به اطلاعات زیست محیطی فعالیتهای دستگاه های دولتی و دسترسی به اطلاعات زیست محیطی فعالیتهای نهادهای خصوصی می باشد. در این مقاله این حق و شرایط و محدودیتهای آن در اسناد بین المللی زیست محیطی و حقوق محیط زیست ایران بررسی می گردد.

کلیدواژه ها:

آگاهی زیست محیطی ، کنوانسیونها ، محیط زیست ایران