تابعیت در حقوق ایران

این پژوهش از نوع توصیفی– تحلیلی و با ابتنای بر قوانین و مقررات موجود و تجزیه و تحلیل علمی آنها و به روش کتابخانه ای انجام پذیرفته است و در دسته بندی تحقیق، بر حسب هدف در گروه کاربردی قرار دارد. تابعیت عبارت از رابطه و تعلق سیاسی، حقوقی، معنوی و قانونی یک شخص حقیقی به دولتی معین و جمعیت تشکیل دهنده ی آن است که این رابطه دوطرفه بوده و موجد حقوق و تکالیف متقابل برای تبعه و دولت می باشد. تابعیت بر دو نوع اصلی و اکتسابی است. تابعیت اصلی به دو روش اصل خون، بر اساس تابعیت والدین، و یا اصل خاک، بر اساس محل تولد، از ابتدای تولد از طرف دولت بر طفل تحمیل می شود. تابعیت اکتسابی اصولاً به درخواست شخص و قبول دولت اعطاء کننده تابعیت محقق می گردد. آثار ناشی از تابعیت اصلی با تابعیت اکتسابی متفاوت است. اصول 41 و 42 قانون اساسی ایران و مواد 976 الی 991 قانون مدنی مربوط به تابعیت و احکام و قواعد آن است. نظام حقوقی ایران اصل خون را به صورت مطلق و فقط از طریق نسب پدری و اصل خاک را به صورت مشروط پذیرفته است. شرایط سیاسی، اقتصادی و اجتماعی کشور و همچنین گسترش روابط بین المللی ایجاب می نماید، پس از گذشت حدود 85 سال از عمر قوانین تابعیت ایران، قانونگذار نسبت به اصلاح نقایص، رفع ابهامات و تدوین مقررات جامع و ایجاد تناسب میان قوانین با واقعیت های موجود چاره اندیشی و اقدام نماید.

کلیدواژه ها:

تابعیت ، تابعیت اکتسابی ، حقوق ایران