محمدرضا علیشاهی طوسی - دانشجوی کارشناسی ارشد عمران- آب ، دانشگاه آزاد تهران مرکز
سعید علیمحمدی - استادیار دانشگاه صنعت آب و برق شهید عباسپور، امور مهندسی منابع آب شرکت مشانیر

در حال حاضر برنامه های رایانه ای زیادی در خصوص شبیه سازی فرآیندهای هیدرولوژیکی تولید شده است. به عنوان نمونه Hec-Hms از جمله نرم افزارهای مطرح در خصوص شبیه سازی فرآیند بارش- رواناب می باشد و SWMM کاربرد وسیعی در مدل نمودن حوضه های شهری دارد. اما این نرم افزار ها علی رغم مزیت هایی که دارند دارای دو محدودیت عمده نیز می باشند: ۱- امکان کاربر دوست کردن آن ها وجود ندارد و ۲- بصورت جعبه سیاه عمل می کنند و کاربر اطلاعی از نحوه محاسبات در آن ها ندارد. از همین رو در این مقاله هدف تهیه مدلی بود که:۱- داده ها را بتوان براحتی در آن داخل نمود ۲- گزینه های مختلفی جهت مدل سازی در آن در نظر گرفته شده باشد ( مثل روش های مختلف آبنمود واحد) ۳- نتایج بصورت جداول مشخص و مجزا همراه با ریز محاسبات قابل مشاهده و ره گیری باشد ۴- دارای مزیت های نسبی در برخی از زمینه ها ( مانند روش های متنوع در ساخت باران نمای بارش ) نسبت به نرم افزارهایی چون HEC-HMS باشد. برای این منظور از نرم افزار Excel برای تولید مدل مذکور استفاده گردید. دلایل این انتخاب را می توان در موارد زیر بر شمرد :- فراگیر بودن آن به طوریکه برروی اکثر کامپیوترها قابل دسترسی است - سهولت وارد و یا خارج نمودن داده ها به آن - داشتن توابع کتابخانه ایی کاربردی بخصوص در زمینه آمار - قابلیت های گرافیکی مناسب بخصوص در زمینه رسم نمودار - امکان تطبیق آن با شرایط کاربر(کاربر دوست بودن آن) - قابلیت کد نویسی ( VBA )و اجرای آن در محیط اکسل در نهایت ماحصل کار منجر به تولید نرم افزاری در محیط Excel گردید به طوری که علاوه بر ارضای اهداف فوق الذکر دارای قابلیت هایی چون واسنجی نتایج حاصل از مدل نیز می باشد.

شبیه سازی ، مدل سازی ،بارش- روا ناب ، Excel