سمیه آهنی - دانشجوی دکتری شهرسازی، دانشگاه تربیت مدرس ، تهران، ایران
گلاره شاه حسینی - دانشجوی دکتری شهرسازی، دانشگاه تربیت مدرس ، تهران، ایران

از جمله عوامل و شاخص های حیاتی که در بررسی جامعه زیست پذیر مورد توجه قرار گرفته، سامانه حمل و نقل آن می باشد. با کنار رفتن الگوی ناموفق توسعه شهری بزرگراه گرا که با گسیل نمودن تعداد زیادی اتومبیل در کشورهای اروپایی و آمریکایی موجب سلطه اتومبیل بر زندگی شهری و اتلاف منابع ارزشمند زیر زمینی شده بود، از حدود چهار دهه پیش شهرسازان و برنامهریزان شهری، الگوی جدیدی راتحت عنوان رشد هوشمندانه ) SMART GROWTH (مطرح نمودند. این تئوری مطرح میسازد که الگوهای رایج توسعه شهری که بر پایه استفاده روزافزون از خودرو در مقیاس انسانی صرف تعریف شده و بهروابط انسانی به علت کم رنگ شدن تعاملات و برخورد افراد در جامعه آسیب جدی وارد میکند، باید جای خود را به توقفگاههای بزرگ در مقیاس کلان شهری بدهد. یکی از بهترین نمونههای این گونه از توسعه، TOD یاتوسعه با محوریت حمل و نقل عمومی است. چراکه سیستمهای حمل و نقل عمومی بیشترین تاثیر را بر توسعههای شهری دارند و امکان فراهم آوردن بستری جهت تلفیق کاربری زمین و حمل و نقل عمومی را ایجاد مینمایند. فرضیه این تحقیق بر این امر استوار است که میتوان با استفاده از توسعه شهری مبتنی بر حمل و نقل عمومی، در جهت رشد هوشمندانه شهرها و همچنین توسعه کارامد مکانی، گام برداشت. از این رو، مقاله حاضر با استفاده از روش توصیفی تحلیلی سعی دارد جهت گیری رویکرد توسعه شهری به – TODرا به عنوان رویکردی از شهرسازی نوین، مورد بررسی قرار دهد. نتایج حاصل از این پژوهش نشان میدهد که آنچه امروزه در قالب توسعه شهری با محوریت حمل و نقل عمومی یا همان TOD مطرح میشود، نمود عملی از تحقق یک رشد هوشمندانه شهری است که میتواند به حل بعضی از مشکلات شهری از قبیل تراکم ترافیک، آلودگی هوا، تداوم گسترش بی رویه و آشفته شهر، تاثیر گذاری اتومبیل بر زندگی روزمره ساکنین شهرها و .... بیانجامد.

توسعه شهری، توسعه مبتنی بر حمل و نقل) TOD (، رشد شهری،رشد هوشمند