بررسی استفاده از نیروی کار در تولید و تبدیل چغندرقند در استان اصفهان

با توجه به اهمیت تولید چغندر قند در کشور از نظر تولید قند و شکر و فراورده های مختلف، شناخت و بررسی جنبه های اقتصادی آن از اهمیت خاصی برخوردار است. از جمله مهم ترین بعد اقتصادی چغندر قند ، مسئله اشتغالزایی این محصول می باشد که در این زمینه تا کنون تحقیقی صورت نپذیرفته است. بر ای مبنا در مطالعه جاری ابتدا داده ها و اطلاعات لازم جهت تعیین میزان استفاده از نیروی کار جاری و بهینه زراعت چغندر قند با تکنولوژی متفاوت از طریق روش نمونه گیری تصادفی طبقه بندی شده و تکمیل پرسشنامه حسابداری مزرعه از جامعه مورد پژوهش که شامل چغندر کاران استان اصفهان بود ، اخذ گردید. همچنین نیروی کار لازم برای حمل و تبدیل چغندر قند به هر تن شکر ناخالص با استفاده از اطلاعات پرسشنامه ای بدست آمد. بر اساس نتایج بدست آمده ، به طور متوسط 157/04 روز - نفر نیروی کار در هر هکتار تولید چقندر قند استفاده می شود که از این میزان 3/31 روز- نفر شامل نیروی کار راننده و 129/02 روز- نفر نیروی کا کارگر و 24/71 روز- نفر نیروی کار مدیریتی می باشد. در بین فعالیت های مختلف زراعی بیشترین میزان استفاده از نیروی کار بترتیب مربوط به وجین و تنک کاری (39/7%)، برداشت (32/5%) و آبیاری (25/3%) بوده است. از نظر استفاده از نیروی کار راننده نی زنتایج نشان داد 77/9 درصد از این نیروی کار در فعالیت های مربوط به آماده سازی زمین مورد استفاده قرار گرفته است. نتایج همچنان نشان داد استفاده از نیروی کار برای هر تن چغندرقند و شکر ناخالص بطور متوسط برای حمل هر تن محصول چغندر و شکر ناخالص بطور متوسط به ترتیب معادل 5/45 و 34/13 روز - نفر بدست آمد. میزان اشتغال بهینه در هر هکتار چغندر قند ، 177/27 روز- نفر و پتانسیل بالقوه این محصول در افزایش اشتغال 20/24 روز- بدست آمد. بررسی مراحل دیگر نشان داد ، به طور متوسط برای حمل هر تن محصول چغندر قند از مناطق تولید استان، 0/35 روز- نفر نیروی کار شامل راننده و کمک راننده نیاز است که این میزان برای حمل هر تن شکر ناخالص معادل 2/0317 روز- نفر می باشد. متوسط زمان بارگیری محصول چغندرقند در مزرعه 2/043 ساعت و برای انتقال محصول به کارخانه و تحویل آن به ترتیب 5/081 و 6/296 ساعت بدست آمده است. در مرحله تبدیل نتایج حاکی از این است که به ازای تولید هر تن تولید شکر ناخالص در کارخانجات قند استان اصفهان، به طور متوسط 7/17 نیروی کار به صورت روز- نفر مشغول به کار می باشند. نتایج کلی طرح نشان داد ، به طور متوسط 43/33 روز- نفر در مجموع مراحل تولید، حمل و تبدیل چغندر قند و تولید هر تن شکر ناخالص مشغول کار بوده اند که این میزان از 34/37 روز- نفر در کشت نیمه مکانیزه تا 49/07 روز- نفر در کشت سنتی متغیر بوده است. علاوه بر این نتایج نشان داد 78/76 درصد نیروی کار در مرحله تولید، 4/68 درصد در مرحله حمل و 16/54 درصد در مرحله تبدیل چغندر قند برای تولید هر تن شکر ناخالص مورد استفاده قرار گرفته است.