شاهرخ شهرابی - کارشناسی ارشد حسابداری، دانشکده علوم اجتماعی، دانشگاه بین المللی امام خمینی (ره)

در طی سه دهه ی گذشته، تحقیقات فراوانی ضرورت استفاده از مبنای تعهدی در حسابداری بخش عمومی را مورد مطالعه قرار دادهاند. در بیشتر این تحقیقات، با استناد به سودمندی ارائه اطلاعات در مبنای تعهدی برای تمامی استفاده کنندگان و ذینفعان و با توجه به مبانی مدیریت مالی نوین در بخش عمومی، استفاده از مبنای تعهدی مورد تاکید قرار گرفته است. در حال حاضر، تعداد کشورهایی که به سمت استفاده از مبنای تعهدی برای مقاصد گزارشگری مالی بخش عمومی در حرکت اند، افزایش یافته است. در برخی حوزه ها این سازگاری صورت پذیرفته است، در برخی دیگر، فرآیند گذار همچنان ادامه دارد. اما بعضی کشورها هنور هم از مبنای نقدی استفاده میکنند تا در آینده و در زمانی مناسب برای گذار آماده شوند. در این مقاله، تلاش شده است تا با بررسی مطالعات هیات استانداردهای بین المللی حسابداری بخش عمومی، مقایسه ای میان سودمندی ها و محدودیت های مبانی نقدی و تعهدی و تاثیر آنها بر گزارشگری مالی و استفاده کنندگان اطلاعات صورت گیرد. نتیجه ی این مطالعه تطبیقی نشان می دهد که اگرچه استفاده از مبنای تعهدی باعث افزایش پیچیدگی نظام حسابداری بخش عمومی می شود و از طرفی، گذار به حسابداری تعهدی فرآیندی پیچیده زمانبر، و هزینه بر است؛ اما، استفاده از این مبنا باعث بهبود کیفیت گزارشگری مالی و غیرمالی بخش عمومی شده و در نتیجه، استفاده کنندگان از اطلاعات مالی دولت از جمله رای دهندگان می توانند عملکرد دولت را به خوبی ارزیابی کنند. به علاوه، در نهایت دولت نیز قادر خواهد بود تا مسئولیت پاسخگویی خود را به نحو مطلوبتری ایفا کند.

مبنای نقدی- مبنای تعهدی- گزاشگری بخش عمومی