محمد حسین نوروزی - کارشناس ارشد اندیشه سیاسی دانشگاه مفید قم
شهره پوررمضان - کارشناس ارشد روابط بین الملل دانشگاه گیلان

بنیان نظری یک جامعه در قالب تفکر جمعی آن ساخته می شود. اگر این ساختار منسجم جمعی را که ریشه در تکرار سازوکارهای اجتماعی دارد هویت معنا کنیم این مفهوم نه ساختاری از بالا به پایین بلکه نقش نامه ای است که در قالب پویش های جمعی و در میان اجتماع معنا می یابد. در تبیین مبحث هویت آنچه که معضل مهمی تلقی می شود نقش یک بازیگر خردمند است که تحت عنوان یک مقام رسمی در درون یک اجتماع تلاش می کند به شکل کمابیش آگاهانه ای خود مسیر عمل جمعی را مشخص سازد. بدین معنا که خود هویت را به صورت غیر رسمی از بالا تعریف نماید. سؤال اینجاست که آیا در جامعه ایران مفهوم هویت، جمعی است و یا توسط بازیگران خاصی تعریف شده؟ فرضیه مقاله بر این است که در ایران این مفهوم دچار نوعی تضاد شده است. بدین جهت هدف مقاله علاوه بر تشریح مفهوم هویت، تبارشناسی آن در جامعه ایران است.

هویت جمعی- عقلانیت سیاسی- ملت- مذهب- گفتمان شیعی