امین زمین گرد روزبهانی - کارشناس ارشد RS/GIS آموزشکده فنی وحرفه ای سماء دانشگاه آزاد اسلامی واحد بروجرد بروجرد ایران
شکوفه الله دادی - دانشجوی کارشناسی مهندسی معماری ، موسسه آموزش عالی یاسین بروجرد ایران

نقش وجایگاه مساجددرمعماری وشهرسازی ایرانی واسلامی یک نقش مهم وتاثیرگذاراست . وجوداعتقادات عمیق مذهبی درشهرهای اسلامی سبب شده تامسجد به عنوان یکی اززیرساخت های مهم درشهرسازی اسلامی و ایرانی مطرح گردد. قدمت چندصدساله مسجدسازی درایران و خصوصا پس ازحضور اسلام گواهی برصدق این موضوع میباشد. اما به مانند تمامی زیرساخت های شهری، مساجد نیز باگذرزمان نقش های متفاوتی درشکل گیری نظام شهری ایفاکرده اند. نحوه توزیع وپراکندگی آن ها گاها درطول تاریخ براساس معیارهای متفاوتی صورت پذیرفته. زمانی بر اساس معیار جمعیت، زمانی براساس مرکزیت و زمان دیگربراساس تعدادبنا. دراین تحقیق مابران شدیم تابااانتخاب یک منطقه شهری، وبهره گیری ازدانش سیستم اطلاعات جغرافیایی (GIS) ، این توزیع وپراکندگی رادرعصر کنونی بررسی کرده تاباکسب اطلاعات آماری ازاین نحوه توزیع ، ازچگونگی پراکندگی مساجد درسطح منطقه اطلاعات جامع ومفیدی کسب نماییم. بدین منظور باکمک گرفتن ازآنالیز های دقیق وجامعع GIS نظرآنالیز بافر، وبابهره گیری از نرم افزارهای Autocad , Arc Gis تحلیلی جامع و دقیق نسبت به نحوه توزیع وپراکندگی مساجد درسطح منطقه موردمطالعه انجام دادیم. باانجام این بررسی مشخص شدکه نحوه توزیع وپراکندگی مساجد درسطح این منطقه تاچه اندازه درست ومتناسب بانیازساکنان آن بوده وایرادات ونواقص این نحوهن توزیع کاملا بصورت عددی وتحلیلی نمایان گردید. نهایتا یکسری پیشنهادات به منظور بهبودوضعیت دسترسی به مساجد وتوزیع مکانی صحیح آن درسطح کل منطقه موردمطالعه مطرح شد.

شهرسازی، مسجد، تحلیل مکانی، GIS,Buffer,Intersect