سودابه قهرمانی - کارشناسی ارشد مدیریت بازرگانی، گروه مدیریت بازرگانی، واحد یزد، دانشگاه آزاد اسلامی واحد یزد، ایران
شهناز نایب زاده - دانشیار، گروه مدیریت بازرگانی، واحد یزد، دانشگاه آزاد اسلامی واحد یزد، ایران

پویایی در محیط های کسب و کار که به دلیل بروز عواملی چون رشد اقتصادی یا سقوط آن، فزونی و شدت رقابت، جهانی سازی، و نوآوری های تکنولوژیکی به وجود آمده است، قابلیت مدیران رده بالا را در درک به موقع و پاسخ صحیح به این تغییرات به چالش کشیده است. ناتوانی در درک به موقع تغییرات و پاسخگویی سریع به آن ها به افول شرکت ها منجر میشود. بازارگرایی مفهومی است که به رفع این چالش ها پاسخ می دهد، چرا که از یک سو به جمع آوری اطلاعات درباره نیاز و خواسته های مشتریان و قابلیت های رقبا تمرکز دارد و از سوی دیگر با بکارگیری و استفاده از منابع سازمان و یگپارچگی بخش های درون سازمان به ایجاد بیشترین ارزش برای مشتریان منجر می شود. از سوی دیگر امروزه جنبش بازاریابی سبز به شکلی گسترده مورد توجه سازمان ها و مصرف کنندگان قرار گرفته است که می تواند به عنوان یک مزیت رقابتی پایدار برای سازمان محسوب شود. سازمان ها باتولید محصولات دوستدار محیط زیست به دنبال کسب مشروعیت اجتماعی، درحالی که مصرف کنندگان به دنبال تأثیرگذاری در بینش جامعه به مسایل زیست محیطی هستند . توانایی شرکت در بکارگیری سیاست های بازارگرایی در عمل بستگی به شرایط کارکنان آن دارد. بازارگرایی چه به عنوان یک فرهنگ چه به عنوان یک رفتار، نمی تواند بدون تعهد سازمانی،رفتار شهروندی سازمانی، رضایت کارکنان و دیگر مولف های مربوط به کارکنان بروز کند. ونه تنها مدیران رده بالا بلکه کارکنان درون سازمان نیز باید از این تعهد برخوردار باشند. مطالعه حاضر ابتدا به بررسی مطالعات و رویکردهای پیشین درباره بازارگرایی و بازاریابی سبز پرداخته سپس مدلی برای آن به منظور مفهوم سازی و بهبود بازارگرایی سبز ارائه می دهد.

بازارگرایی، بازاریابی سبز، تعهد سازمانی، رضایت کارکنان