سجاد قنبری - استادیار گروه جنگل داری،دانشکده کشاورزی و منابع طبیعی اهر دانشگاه تبریز

چوب و هیزم به عنوان یکی از مهمترین منابع تامین انرژی برای بیشتر خانوارهای روستایی درکشورهای درحال توسعه بوده و بالغ بر دو میلیارد نفر از خانوارهای روستایی در کشورهای در حال توسعه برای آشپزی و گرما از هیزم و زغال استفاده می نمایند. از اینرو، هدف اصلی این مطالعه، بررسی موثر بودن اجرای طرح صیانت درحفاظت از جنگل های منطقه ارسباران و تغییر الگوی مصرف سوخت می باشد.این تحقیق درهفت روستای منطقه ارسباران با استفاده از تکمیل پرسشنامه و مشاهدات محلی انجام شد. نتایج نشان داد که از 60 خانوار مطالعه شده در این تحقیق، تنها سه خانوار ازسوخت هیزمی استفاده نمی نمایند. میانگین مصرف هیزم60 خانوار، 2522کیلوگرم درخانوار می باشد. میانگین مصرف هیزم درفصول پاییز و زمستان، 6968 کیلوگرم در خانوار می باشد. میانگین ارزش هیزم مصرفی سالانه خانوار برابر با 620765 ریال بوده و سرانه مصرف سالانه هیزم برابر با 167477 ریال می باشد. همچنین نتایج نشان داد که هیزم دراقتصاد تمامی خانوارها بدلیل بالا بودن هزینه های کارگری، تاثیر منفی دارد. درسامان عرفی روستاهای مورد مطالعه، با توجه به تیپ جنگل، روستاییان سعی در برداشت گونه های بلوط و ممرز و استفاده از انها به عنوان چوب سوختی و هیزم می نمایند. با توجه به نتایج تحقیق می توان بیان نمود که اجرای صیانت درتغییر الگوی سوخت مصرفی و حفاظت از جنگل ها اثر معنی داری را داشته است.

هیزم، حفاظت،خانوار، ارسباران