تعیین مرجع ضمایر شخصی و انعکاسی در زبان فارسی وابسته به گفتمان یا ناوابسته به گفتمان

تحقیقاتی که دربارهٔ تعیین مرجع ضمایر انجام شدهاند، دو نوع وضعیت ارجاعی وابسته به گفتمان و باناوابسته به گفتمان را معرفی میکنند : برای بیان اینکه اطلاعات مربوط به مرجع، از پیش در گفتمان وجود داشته اند یا نه. در این مقاله می کوشیم با ارائهٔ شواهل و نمونههایی از زبان فارسی و با استفاده از مدل نحوی - گفتمانی مشخص کنیم که ضمایر انعکاسی و ضمایر متصل شخصی زبان فارسی در مقاطعی بسته به نوع گزاره، وابسته به گفتمان هستند. در ابتدا وابسته به گفتمان و ناوابسته به گفتمان رامعرفی می کنیم، سپس با مقایسهٔ مدل نحوی - گفتمانی با نظریهٔ مرجع گزینی چامسکی، نمونه هایی ارائه می کنیم که این نظریه برای توجیه آنها چندان کارآمد به نظر نمی رسد و با معرفی اصول مدل نحوی گفتمانی به توجیه و بررسی آن نمونه ها میپردازیم.

کلیدواژه ها:

تعیین مرجع ، وابسته به گفتمان ، ناوابسته به گفتمان ، مدل نحوی - گفتمانی ، نظریهٔ مرجع گزینی