بهزاد رهبر - استادیار گروه زبان شناسی همگانی،دانشگاه آزاد اسلامی،واحد زنجان، ایران
بهروز محمودی بختیاری - استادیار گروه زبان شناسی همگانی ،دانشکده هنرهای زبیا، دانشگاه تهران، ایران
گیتی کریم خانلویی - استادیار گروه آموزش زبان انگلیسی،دانشگاه علوم پزشکی زنجان، ایران

پژوهش حاضر که در حوزهٔ جامعه شناسی زبان انجام شدد، کوششی است برای ارزیابی یکی از تفاوتهای رفتار زبانی زنان و مردان در چارچوب نظریهٔ تسلط. هدف از انجام این پژوهش، ارزیابی شاخص تسلط مکالمه ای قطع گفتار بر پایهٔ نظریهٔ تسلط در جامعهٔ فارسی زبان و بررسی عوامل سهگانهٔ مؤثر بر قطع گفتار(اظهارنظرهای مستقیم، انحراف از موضوع و قیدها و فعلهای تردیدآمیز) است. بر اساس این، شاخص قطع گفتار و شاخصهای سهگانهٔ مؤثر بر قطع گفتار در محیطهای مختلط و همجنس در نظر گرفته شد و سپس این شاخصها در چهل مصاحبهٔ دومرحله ای (۱۰ مرد و ۱۰ زن دانشجو بین ۱۸-۲۴ سال) مورد ارزیابی قرار گرفت. زنان و مردان در محیطهای مختلف، بر اساس کاربرد قطع گفتار، رفتار متفاوتی از خود نشان دادند و نمود زبانی نگرش جنسیت مدار در جامعهٔ امروز فارسی زبان ملموس بود. بر اساس این پژوهشی، نوع رابطهٔ هریک از شاخصهای مؤثر بر قطع گفتار با قطع گفتار بررسی شد و چارچوب ارائه شده توسط نظریهٔ تسلط در میان فارسی زبانان، ناکارآمد تشخیص داده شد.

جنسیت، نظریهٔ تسلط، تسلط مکالمه ای، عمل کنترلی، قطع گفتار